Το βάρος ήταν καθοριστικός παράγοντας για το μάρκετινγκ του ιταλικού όπλου, το οποίο επί δεκαετίες παρέμεινε το ελαφρύτερο της κατηγορίας του
“Δανειζόταν” τα λειτουργικά του στοιχεία από το Auto5 του Τζων Μπράουνινγκ, αλλά απείχε τόσο ώστε να μη θεωρείται κόπια.
Αν και μέρος του ομίλου Beretta από το 1994, η Luigi Franchi Armi διαθέτει τη δική της πλούσια ιστορία. Ιδρύθηκε το 1868 στην περιοχή της Μπρέσια που από το Μεσαίωνα αποτελεί την “καρδιά” της ιταλικής μεταλλουργίας. Επι γενιές οι μάστορες της περιοχής εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματα και το νερό που τους δίνει ο τόπος για να εξορύξουν, να καθαρίσουν και να διαμορφώσουν το μέταλλο σε όπλα.
Προσπάθεια για εξαγωγές
Στο πολυτάραχο πρώτο ήμιση του εικοστού αιώνα, η οικογενειακή εταιρεία των Franchi κατασκεύαζε πολεμικά όπλα. Κατάφερε να επιζήσει του Β’ παγκοσμίου πολέμου, σε μια οικονομικά “διαλυμένη” χώρα. Τώρα χρειάζονταν ένα προϊόν που θα έφερνε κέρδη. Μόλις το 1946, κατασκεύασαν 1.000 ακριβή αντίγραφα του Browning Auto 5 (πιστά μέχρι την τελευταία βίδα) και προσπάθησαν να τα πουλήσουν στη διεθνή κυνηγετική αγορά. Φυσικά η Fabrique National αντέδρασε δικαστικά και δικαιολογημένα η παραγωγή διακόπηκε.
Οι Ιταλοί γύρισαν στο σχεδιαστήριο και στα επόμενα δύο χρόνια κατάφεραν να φτιάξουν ένα τροποποιημένο μοντέλο. “Δανειζόταν” -για να το θέσουμε κομψά- τα λειτουργικά του στοιχεία από το Auto 5 του Τζων Μπράουνινγκ, αλλά απείχε τόσο ώστε να μη θεωρείται κόπια. Καθώς η πατέντες της βελγικής εταιρείας για το μηχανισμό είχαν λήξει, οι Ιταλοί μπορούσαν πλέον να διεκδικήσουν ένα κομμάτι της πίτας.
Λειτουργία
Το όπλο χρησιμοποιούσε την Αδράνεια με μια μέθοδο που έμεινε γνωστή ώς “Μακρά οπισθοδρόμηση”. Για ανεξήγητο λόγο, στην Ελλάδα συνηθίζουμε να περιγράφουμε αυτούς τους μηχανισμούς ως “ελατηρίου” (λες και τα υπόλοιπα όπλα στερούνται ελατηρίων). Κατά την πυροδότηση του φυσιγγίου, η κάνη και το κλείστρο οπισθοχωρούν μαζί και η συνολική τους μάζα συμπιέζει το ελατήριο του μηχανισμού που βρίσκεται τοποθετημένο γύρω από την κυλινδρική αποθήκη φυσιγγίων. Στο τέλος της διαδρομής της κάνης ο εξωστήρας τραβά τον άδειο κάλυκα, ο οποίος απορρίπτεται από μια θυρίδα στη δεξιά πλευρά του κορμού. Η κάνη επιστρέφει στην αρχική θέση και κλάσματα του δευτερολέπτου αργότερα το κλείστρο ακολουθεί ωθώντας το επόμενο φυσίγγιο. Η ταχύτητα οπισθοδρόμησης του μηχανισμού ρυθμίζεται από μια σειρά από δακτύλιους τριβής (“φρένα”) που εφαρμόζουν περιμετρικά στο σωλήνα της αποθήκης. Αλλάζοντας τη θέση τους το όπλο λειτουργεί με ελαφρότερες ή βαρύτερες γομώσεις. Ο μηχανισμός ομοιάζει με το Browning τόσο ώστε κάποια ανταλλακτικά είναι εναλλάξιμα (εξ’αρχής είτε μετά από μικρές τροποποιήσεις).
Αντιγραφή… αλλά με φινέτσα
Το ονόμασαν 48 AL. Για το πρώτο στοιχείο της ονομασίας δε χωρά αμφιβολία, αναφέρεται στη χρονιά τελειοποίησης του σχεδίου: “1948”. Υπάρχουν εικασίες για τα γράμματα “AL”. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι τα αρχικά των λέξεων Auto-Loader (:Αυτογεμές). Πιστεύουμε πως η αιτιολόγηση είναι λανθασμένη. Οι σχεδιαστές της Franchi το 1948 δεν είχαν λόγο να χρησιμοποιήσουν μια αγγλική ορολογία. Η “ερμηνεία” δημιουργήθηκε εκ των υστέρων από τους Αμερικανούς διανομείς του όπλου. Λογικότερη εξήγηση είναι πως τα γράμματα “AL” αντιστοιχούν στη μεγάλη καινοτομία που δεν ήταν άλλη από τη χρήση Αλουμινίου ( σύμβολο AL στον πίνακα στοιχείων) για την κατασκευή του κορμού. Ήταν λόγος υπερηφάνειας, καθώς μείωνε το βάρος του όπλου σε αξιοθαύμαστα επίπεδα για την εποχή. Το “μεγάλο” cal. 12 (με θαλάμες μήκους 70mm) ζύγιζε ελάχιστα πάνω από 3 κιλά, ενώ τα cal. 20 και cal. 28 άγγιζαν τα 2,5 κιλά. Σε αντιδιαστολή, το Auto 5 έφτανε τα 4,1 κιλά. Αυτό ήταν το ένα σημείο που η Franchi μπορούσε να διαφημίσει ως “υπεροχή” έναντι του Browning. Το δεύτερο ήταν η ευκολία λύσης. Έχοντας φτιαχτεί 50 χρόνια αργότερα, το 48 AL λυνόταν με την αφαίρεση δύο πείρων που συγκρατούν τη σκανδαλοθήκη. Για το Auto 5 η ίδια διαδικασία περιλαμβάνει χρήση κατσαβιδιών και τουλάχιστον… μισή ντουζίνα βίδες.
Παραλλαγές
Το βάρος ήταν καθοριστικός παράγοντας για το μάρκετινγκ του ιταλικού όπλου, το οποίο επί δεκαετίες παρέμεινε το ελαφρύτερο της κατηγορίας του. Για αυτό η μεγάλη πλειοψηφία των 48 AL που βγήκαν από το εργοστάσιο της Μπρέσια είχαν θαλάμες μήκους 70mm. Κατ’ απαίτηση της αμερικανικής και καναδικής αγοράς, κάποια (λίγα συγκριτικά) 48 AL φτιάχτηκαν με σκελετούς από ατσάλι. Σε εκείνα η Franchi τοποθέτησε κάνες με “μάγκνουμ” θαλάμες (μήκους 76mm), ώστε να είναι συμβατά με τις βαρύτερες γομώσεις που χρησιμοποιούνται για το κυνήγι υδροβίων στην άλλη πλευρά του ατλαντικού. Ο αλουμινένιος κορμός θα καταπονούνταν υπερβολικά και η ανάκρουση θα γινόταν ενοχλητική για το μέσο κυνηγό.
Από την αρχή η δημιουργία εκδόσεων σε μικρά διαμετρήματα έμοιαζε ως φυσική επιλογή λόγω του χαμηλού βάρους. Ο μικρότερος όγκος των cal.20 και 28 τα κατέστησε πολύ δημοφιλή στους μπεκατσοκυνηγούς και εκείνους που σκαρφάλωναν τις ορεινές πλαγιές αναζητώντας πέρδικες.
Η παραγωγή διήρκησε σχεδόν 60 χρόνια. Στο διάστημα αυτό ενσωματώθηκαν νεότερες τεχνολογίες όπως τα βιδωτά εσωτερικά τσοκ που αύξησαν την ευχρηστία. Με τυπικά ιταλική αγάπη για το στυλ η Franchi δημιούργησε πολυάριθμες, ειδικές εκδόσεις. Λευκές βάσεις, επιχρυσωμένες λεπτομέρειες ακόμη και χειροποίητο σκάλισμα, όπως έκαναν για την επέτειο των πενήντα ετών του 48 AL. Πολύ συχνά τα κοντάκια είχαν στρογγυλεμένη λαβή και φτιάχνονταν από επιλεγμένα κομμάτια καρυδιάς με όμορφες αποχρώσεις.
Το τέλος
Καθώς η τεχνολογία εξελισσόταν και η Franchi πέρασε στον όμιλο Beretta, η παραγωγή του όμορφου λειόκανου πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Τα “δωδεκάρια” αποσύρθηκαν πρώτα κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ενώ τα 48 AL διαμετρήματος cal. 20 έμειναν στο προσκήνιο μέχρι της αρχές του 2000.
Πλέον τα αυτογεμή της φίρμας βαδίζουν πάνω στα χνάρια της ομόσταυλης Benelli. Κατά καιρούς όμως ανάμεσα στους οπλοβαστούς των μεταχειρισμένων βρίσκεται κάποιο 48 AL για να θυμίζει το πως ένα “αντίγραφο” έβαλε τη Franchi στο πάνθεο των μοντέρνων οπλοκατασκευαστών.
www.bankingnews.gr
Αν και μέρος του ομίλου Beretta από το 1994, η Luigi Franchi Armi διαθέτει τη δική της πλούσια ιστορία. Ιδρύθηκε το 1868 στην περιοχή της Μπρέσια που από το Μεσαίωνα αποτελεί την “καρδιά” της ιταλικής μεταλλουργίας. Επι γενιές οι μάστορες της περιοχής εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματα και το νερό που τους δίνει ο τόπος για να εξορύξουν, να καθαρίσουν και να διαμορφώσουν το μέταλλο σε όπλα.
Προσπάθεια για εξαγωγές
Στο πολυτάραχο πρώτο ήμιση του εικοστού αιώνα, η οικογενειακή εταιρεία των Franchi κατασκεύαζε πολεμικά όπλα. Κατάφερε να επιζήσει του Β’ παγκοσμίου πολέμου, σε μια οικονομικά “διαλυμένη” χώρα. Τώρα χρειάζονταν ένα προϊόν που θα έφερνε κέρδη. Μόλις το 1946, κατασκεύασαν 1.000 ακριβή αντίγραφα του Browning Auto 5 (πιστά μέχρι την τελευταία βίδα) και προσπάθησαν να τα πουλήσουν στη διεθνή κυνηγετική αγορά. Φυσικά η Fabrique National αντέδρασε δικαστικά και δικαιολογημένα η παραγωγή διακόπηκε.
Οι Ιταλοί γύρισαν στο σχεδιαστήριο και στα επόμενα δύο χρόνια κατάφεραν να φτιάξουν ένα τροποποιημένο μοντέλο. “Δανειζόταν” -για να το θέσουμε κομψά- τα λειτουργικά του στοιχεία από το Auto 5 του Τζων Μπράουνινγκ, αλλά απείχε τόσο ώστε να μη θεωρείται κόπια. Καθώς η πατέντες της βελγικής εταιρείας για το μηχανισμό είχαν λήξει, οι Ιταλοί μπορούσαν πλέον να διεκδικήσουν ένα κομμάτι της πίτας.
Λειτουργία
Το όπλο χρησιμοποιούσε την Αδράνεια με μια μέθοδο που έμεινε γνωστή ώς “Μακρά οπισθοδρόμηση”. Για ανεξήγητο λόγο, στην Ελλάδα συνηθίζουμε να περιγράφουμε αυτούς τους μηχανισμούς ως “ελατηρίου” (λες και τα υπόλοιπα όπλα στερούνται ελατηρίων). Κατά την πυροδότηση του φυσιγγίου, η κάνη και το κλείστρο οπισθοχωρούν μαζί και η συνολική τους μάζα συμπιέζει το ελατήριο του μηχανισμού που βρίσκεται τοποθετημένο γύρω από την κυλινδρική αποθήκη φυσιγγίων. Στο τέλος της διαδρομής της κάνης ο εξωστήρας τραβά τον άδειο κάλυκα, ο οποίος απορρίπτεται από μια θυρίδα στη δεξιά πλευρά του κορμού. Η κάνη επιστρέφει στην αρχική θέση και κλάσματα του δευτερολέπτου αργότερα το κλείστρο ακολουθεί ωθώντας το επόμενο φυσίγγιο. Η ταχύτητα οπισθοδρόμησης του μηχανισμού ρυθμίζεται από μια σειρά από δακτύλιους τριβής (“φρένα”) που εφαρμόζουν περιμετρικά στο σωλήνα της αποθήκης. Αλλάζοντας τη θέση τους το όπλο λειτουργεί με ελαφρότερες ή βαρύτερες γομώσεις. Ο μηχανισμός ομοιάζει με το Browning τόσο ώστε κάποια ανταλλακτικά είναι εναλλάξιμα (εξ’αρχής είτε μετά από μικρές τροποποιήσεις).
Αντιγραφή… αλλά με φινέτσα
Το ονόμασαν 48 AL. Για το πρώτο στοιχείο της ονομασίας δε χωρά αμφιβολία, αναφέρεται στη χρονιά τελειοποίησης του σχεδίου: “1948”. Υπάρχουν εικασίες για τα γράμματα “AL”. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι τα αρχικά των λέξεων Auto-Loader (:Αυτογεμές). Πιστεύουμε πως η αιτιολόγηση είναι λανθασμένη. Οι σχεδιαστές της Franchi το 1948 δεν είχαν λόγο να χρησιμοποιήσουν μια αγγλική ορολογία. Η “ερμηνεία” δημιουργήθηκε εκ των υστέρων από τους Αμερικανούς διανομείς του όπλου. Λογικότερη εξήγηση είναι πως τα γράμματα “AL” αντιστοιχούν στη μεγάλη καινοτομία που δεν ήταν άλλη από τη χρήση Αλουμινίου ( σύμβολο AL στον πίνακα στοιχείων) για την κατασκευή του κορμού. Ήταν λόγος υπερηφάνειας, καθώς μείωνε το βάρος του όπλου σε αξιοθαύμαστα επίπεδα για την εποχή. Το “μεγάλο” cal. 12 (με θαλάμες μήκους 70mm) ζύγιζε ελάχιστα πάνω από 3 κιλά, ενώ τα cal. 20 και cal. 28 άγγιζαν τα 2,5 κιλά. Σε αντιδιαστολή, το Auto 5 έφτανε τα 4,1 κιλά. Αυτό ήταν το ένα σημείο που η Franchi μπορούσε να διαφημίσει ως “υπεροχή” έναντι του Browning. Το δεύτερο ήταν η ευκολία λύσης. Έχοντας φτιαχτεί 50 χρόνια αργότερα, το 48 AL λυνόταν με την αφαίρεση δύο πείρων που συγκρατούν τη σκανδαλοθήκη. Για το Auto 5 η ίδια διαδικασία περιλαμβάνει χρήση κατσαβιδιών και τουλάχιστον… μισή ντουζίνα βίδες.
Παραλλαγές
Το βάρος ήταν καθοριστικός παράγοντας για το μάρκετινγκ του ιταλικού όπλου, το οποίο επί δεκαετίες παρέμεινε το ελαφρύτερο της κατηγορίας του. Για αυτό η μεγάλη πλειοψηφία των 48 AL που βγήκαν από το εργοστάσιο της Μπρέσια είχαν θαλάμες μήκους 70mm. Κατ’ απαίτηση της αμερικανικής και καναδικής αγοράς, κάποια (λίγα συγκριτικά) 48 AL φτιάχτηκαν με σκελετούς από ατσάλι. Σε εκείνα η Franchi τοποθέτησε κάνες με “μάγκνουμ” θαλάμες (μήκους 76mm), ώστε να είναι συμβατά με τις βαρύτερες γομώσεις που χρησιμοποιούνται για το κυνήγι υδροβίων στην άλλη πλευρά του ατλαντικού. Ο αλουμινένιος κορμός θα καταπονούνταν υπερβολικά και η ανάκρουση θα γινόταν ενοχλητική για το μέσο κυνηγό.
Από την αρχή η δημιουργία εκδόσεων σε μικρά διαμετρήματα έμοιαζε ως φυσική επιλογή λόγω του χαμηλού βάρους. Ο μικρότερος όγκος των cal.20 και 28 τα κατέστησε πολύ δημοφιλή στους μπεκατσοκυνηγούς και εκείνους που σκαρφάλωναν τις ορεινές πλαγιές αναζητώντας πέρδικες.
Η παραγωγή διήρκησε σχεδόν 60 χρόνια. Στο διάστημα αυτό ενσωματώθηκαν νεότερες τεχνολογίες όπως τα βιδωτά εσωτερικά τσοκ που αύξησαν την ευχρηστία. Με τυπικά ιταλική αγάπη για το στυλ η Franchi δημιούργησε πολυάριθμες, ειδικές εκδόσεις. Λευκές βάσεις, επιχρυσωμένες λεπτομέρειες ακόμη και χειροποίητο σκάλισμα, όπως έκαναν για την επέτειο των πενήντα ετών του 48 AL. Πολύ συχνά τα κοντάκια είχαν στρογγυλεμένη λαβή και φτιάχνονταν από επιλεγμένα κομμάτια καρυδιάς με όμορφες αποχρώσεις.
Το τέλος
Καθώς η τεχνολογία εξελισσόταν και η Franchi πέρασε στον όμιλο Beretta, η παραγωγή του όμορφου λειόκανου πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Τα “δωδεκάρια” αποσύρθηκαν πρώτα κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ενώ τα 48 AL διαμετρήματος cal. 20 έμειναν στο προσκήνιο μέχρι της αρχές του 2000.
Πλέον τα αυτογεμή της φίρμας βαδίζουν πάνω στα χνάρια της ομόσταυλης Benelli. Κατά καιρούς όμως ανάμεσα στους οπλοβαστούς των μεταχειρισμένων βρίσκεται κάποιο 48 AL για να θυμίζει το πως ένα “αντίγραφο” έβαλε τη Franchi στο πάνθεο των μοντέρνων οπλοκατασκευαστών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών