Το Πεντάγωνο αναμένεται να υποβάλει εντός της εβδομάδας στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Donald Trump, τα αρχιτεκτονικά σχέδια για την εγκαθίδρυση ενός νέου στρατηγικού συστήματος άμυνας, γνωστού ως «Golden Dome».
Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δώσει προθεσμία περίπου 60 ημερών για την παρουσίαση του σχεδίου, με την υπογραφή σχετικής εκτελεστικής εντολής στις 27 Ιανουαρίου, ακριβώς μία εβδομάδα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του για δεύτερη φορά.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η πρόταση του Trump έχει προκαλέσει μικτές αντιδράσεις στους κόλπους της αμερικανικής στρατηγικής ελίτ, τόσο ως προς τη βιωσιμότητά της όσο και ως προς τη σκοπιμότητά της.
Υποστηρικτές της ιδέας επισημαίνουν πως το εγχείρημα θα ενισχύσει τις δυνατότητες της αμερικανικής αντιπυραυλικής άμυνας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
Από την άλλη πλευρά, επικριτές το χαρακτηρίζουν οικονομικά δυσβάσταχτο, τεχνικά αμφίβολο και ικανό να αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια στρατηγική ισορροπία.
Ο Trump θέλει ισχυρή απάντηση στους κινεζικούς και ρωσικούς βαλλιστικούς πυραύλους
Η εκτελεστική εντολή του Trump προβλέπει την εκπόνηση σχεδίου που θα διασφαλίζει την προστασία της ηπειρωτικής επικράτειας των ΗΠΑ από «βαλλιστικούς, υπερηχητικούς, εξελιγμένους πυραύλους cruise και άλλες αεροπορικές απειλές επόμενης γενιάς, προερχόμενες από ισοδύναμους, σχεδόν ισοδύναμους ή και απρόβλεπτους αντιπάλους».
Αν και δεν κατονομάζονται συγκεκριμένες χώρες, είναι σαφές ότι αναφορά γίνεται σε Ρωσία, Κίνα, Ιράν και Βόρεια Κορέα.
Το διάταγμα υποστηρίζει ρητά δύο δορυφορικά προγράμματα: το Hypersonic and Ballistic Tracking Space Sensor (HBTSS) και το Proliferated Warfighter Space Architecture (PWSA).
Το πρόγραμμα HBTSS, που ξεκίνησε από τη Missile Defense Agency (MDA) το 2018, στοχεύει στην ανάπτυξη δορυφόρων με δυνατότητα παρακολούθησης πυραύλων με ακρίβεια πυρός, με σκοπό την αναχαίτισή τους.
Οι δύο πρώτοι δορυφόροι του HBTSS εκτοξεύτηκαν τον Φεβρουάριο του 2024, με περισσότερες αποστολές να προγραμματίζονται εντός του έτους.
Αεράμυνα στο διάστημα - Πώς θα αξιοποιηθούν οι δορυφόροι των ΗΠΑ
Το PWSA, υπό την εποπτεία της Space Development Agency, είναι ένα ευρύτερο στρατιωτικό διαστημικό πρόγραμμα που προβλέπει εκατοντάδες δορυφόρους παρακολούθησης (tracking) και μετάδοσης πληροφοριών (transport) σε χαμηλή γήινη τροχιά.
Σκοπός τους είναι να υποστηρίξουν το σύστημα διακλαδικής διοίκησης Joint All Domain Command and Control (JADC2) του Υπουργείου Άμυνας.
Το εκτελεστικό διάταγμα καθορίζει επίσης ότι το PWSA θα πρέπει να αποκτήσει δυνατότητες «custody», δηλαδή συνεχή παρακολούθηση εχθρικών στόχων με την απαιτούμενη ακρίβεια ώστε να εξουδετερωθούν από φιλικές δυνάμεις.
Παράλληλα, η εντολή εγκρίνει την ανάπτυξη ενός «υποστρώματος» (underlayer) και δυνατοτήτων αναχαίτισης στο τελικό στάδιο πτήσης (terminal-phase intercept).
Πρόκειται για ένα συμπληρωματικό αντιπυραυλικό σύστημα που θα λειτουργεί κάτω από το υπάρχον σύστημα Ground-Based Midcourse Defense (GMD), προσφέροντας πρόσθετες ευκαιρίες αναχαίτισης.
Στήνει διεθνές δίχτυ διαστημικής προστασίας ο Trump
Το διάταγμα απαιτεί ακόμη, ταυτόχρονα με την υποβολή του σχεδίου για το Golden Dome, ο Υπουργός Άμυνας να διατάξει την επανεξέταση της αντιπυραυλικής στάσης των ΗΠΑ και των πρωτοβουλιών της, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με συμμάχους και εταίρους. Συγκεκριμένα:
(α) Ενίσχυση της διμερούς και πολυμερούς συνεργασίας για την ανάπτυξη, τις δυνατότητες και τις επιχειρήσεις αντιπυραυλικής άμυνας.
(β) Βελτίωση της αντιπυραυλικής προστασίας των προωθημένων αμερικανικών δυνάμεων, των συμμάχων και των πληθυσμών τους.
(γ) Επιτάχυνση της παροχής αντιπυραυλικών δυνατοτήτων των ΗΠΑ σε συμμάχους και εταίρους.
Κορυφαίοι παίχτες της αμερικανικής βιομηχανίας θα συμβάλουν στο μεγαλεπήβολο project - Στο κάδρο και η SpaceX του Musk
Η προθεσμία των 60 ημερών που έθεσε ο Trump στον Υπουργό Άμυνας στοχεύει στην έγκαιρη ένταξη του σχεδίου στον προϋπολογισμό του Προέδρου που αναμένεται να υποβληθεί στο Κογκρέσο τον Μάιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η MDA εξετάζει διάφορα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του Golden Dome, με τις πρώτες επιχειρησιακές δυνατότητες να εκτιμώνται για τις 31 Δεκεμβρίου 2026, και περαιτέρω αναπτύξεις να εκτείνονται έως και μετά το 2030.
Το Πεντάγωνο έχει ήδη λάβει περισσότερες από 360 απόρρητες και μη απόρρητες προτάσεις και περιλήψεις ιδεών για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του συστήματος, οι οποίες μελετώνται από αναλυτές με στόχο τη διαμόρφωση ενός λειτουργικού σχεδίου.
Σε κάθε περίπτωση, η MDA πρόκειται να συνεργαστεί με κορυφαίες βιομηχανίες και εταιρείες αμυντικής τεχνολογίας στην Alabama, από τις 30 Απριλίου έως τις 2 Μαΐου.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι Lockheed Martin, Northrop Grumman, RTX.N (πρώην Raytheon) και η SpaceX του Elon Musk.
Οι εταιρείες καλούνται να υποβάλουν προτάσεις που θα περιλαμβάνουν τεχνολογικές προσεγγίσεις και στρατηγικές ανάπτυξης για διαστημικά αναχαιτιστικά συστήματα, αισθητήρες και υποδομές ελέγχου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιδέα αναχαίτισης εχθρικών διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων κατά την εκτόξευσή τους δεν είναι καινούργια.
Ο πρώην Πρόεδρος Ronald Reagan είχε παρουσιάσει ανάλογη πρόταση ήδη από το 1983, γνωστή ως Strategic Defense Initiative (SDI) ή αλλιώς «Star Wars».
Λέγεται πως το σχέδιο αυτό είχε προκαλέσει τόσο έντονη ανησυχία στη Σοβιετική Ένωση, ώστε πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι συνέβαλε καθοριστικά στην τελική κατάρρευσή της.
Ο Trump καλείται να ξορκίσει το φάντασμα του Reagan
Ειρωνικά, όλα αυτά συνέβησαν προτού οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύξουν έστω και έναν αναχαιτιστικό πύραυλο.
Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό και την έρευνα, η χώρα δεν κατόρθωσε ποτέ να υλοποιήσει τέτοιον εξοπλισμό.
Το πρόγραμμα αντιμετώπισε σοβαρές τεχνολογικές προκλήσεις και οδηγήθηκε σιωπηρά στο τέλος του.
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι εάν ο Donald Trump θα καταφέρει αυτό που δεν έκανε – ή δεν μπορούσε να κάνει – ο Ronald Reagan.
Σε αντίθεση με το Strategic Defense Initiative (SDI), το οποίο παρέμεινε σε θεωρητικό επίπεδο, το Golden Dome καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να αποτρέψει εχθρικούς πυραύλους και συστήματα.
Σύμφωνα με ειδικούς, οι προκλήσεις είναι τεράστιες.
Σφοδρές επικρίσεις για το project - Υπενθυμίζουν την... αποτυχία του Iron Dome οι πολέμιοί του
Αρχικά, οι επικριτές απορρίπτουν τη θεωρία ότι, εφόσον το Iron Dome του Israel πέτυχε να προστατεύσει τη χώρα από ρουκέτες της Hamas και πυραύλους του Ιράν, το ίδιο – και καλύτερο – μπορεί να επιτύχουν οι ΗΠΑ.
Όπως επισημαίνουν, το Ισραήλ είναι «μικροσκοπικό», περίπου στο μέγεθος του New Jersey, γεγονός που καθιστά δυνατή την προστασία από βραχυπρόθεσμες απειλές.
Το ίδιο, όμως, δεν μπορεί να ισχύσει για μια χώρα του μεγέθους των ΗΠΑ.
«Πρόκειται για τεράστιο έδαφος που πρέπει να καλυφθεί.
Το σύστημα θα πρέπει να εντοπίζει, να παρακολουθεί και να καταστρέφει πυρηνικά όπλα, drones και άλλα αντικείμενα υψηλής ταχύτητας», επισημαίνουν οι αντίπαλοι του Golden Dome.
Η Laura Grego, Ανώτερη Διευθύντρια Έρευνας στο Global Security Program της Union of Concerned Scientists, υποστηρίζει ότι η άμυνα απέναντι σε έναν εξελιγμένο πυρηνικό οπλοστάσιο είναι «τεχνικά και οικονομικά αδύνατη».
Η ίδια εξηγεί πως η σημερινή αντιβαλλιστική άμυνα των ΗΠΑ έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει περιορισμένο αριθμό πυραύλων από κράτη όπως η North Korea ή το Iran.
Το σύστημα βασίζεται στο Ground-based Midcourse Defense (GMD), το οποίο έχει αποτύχει σχεδόν στις μισές δοκιμές του και συνεπώς δεν μπορεί να ανακόψει ευρείας κλίμακας επίθεση από τη Russia ή την China.
Μήπως τελικά ή αντιβαλλιστική άμυνα είναι μια πανάκριβη... αυταπάτη;
Η ιδέα του Trump για το Golden Dome απαιτεί ένα πολύ πιο περίπλοκο και στιβαρό σύστημα – διαστημικούς αναχαιτιστές που μπορούν να καταρρίπτουν στόχους αμέσως μετά την εκτόξευσή τους.
Σύμφωνα με την American Physical Society (APS), που μελετά επί χρόνια την αποτελεσματικότητα της αντιβαλλιστικής άμυνας και δημοσίευσε σχετική μελέτη στις 3 Μαρτίου, ένα τέτοιο σύστημα θα απαιτούσε χιλιάδες αναχαιτιστές σε χαμηλή τροχιά για να αντιμετωπιστεί μία και μόνο εκτόξευση πυραύλου από τη Βόρεια Κορέα
Η μελέτη επισημαίνει ότι ένας μόνο αναχαιτιστής σε τροχιά σχεδόν ποτέ δεν βρίσκεται στη σωστή θέση και χρόνο για να ανακόψει εγκαίρως μία εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου, άρα απαιτούνται εκθετικά περισσότεροι για επαρκή κάλυψη.
Η έκθεση θεωρείται από πολλούς «η πλέον ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη επιστημονική μελέτη των τελευταίων δεκαετιών» για την εθνική αντιβαλλιστική άμυνα, και δεν είναι ευνοϊκή προς έργα όπως το Golden Dome.
Η μελέτη επισημαίνει ότι ακόμα και η αντιμετώπιση λίγων, σχετικά απλών πυρηνικών διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων (ICBMs) παραμένει μία τιτάνια πρόκληση.
Υπολογίζεται πως θα απαιτείτο ένας αστερισμός περίπου 16.000 διαστημικών αναχαιτιστών για την άμυνα απέναντι σε δέκα πυραύλους τύπου Hwasong-18, ένα νεότερο, στερεού καυσίμου ICBM που δεν θεωρείται καν το πιο προηγμένο της Πιονγκγιάνγκ.
Η έκθεση εξετάζει επίσης τα συστήματα αναχαίτισης στη φάση ενίσχυσης (boost-phase), δηλαδή στα πρώτα λεπτά πτήσης, όσο λειτουργούν ακόμη οι κινητήρες των πυραύλων.
Καταλήγει ότι το εκτελεστικό διάταγμα Trump πιθανώς θα δώσει προτεραιότητα σε τέτοιου είδους διαστημικά συστήματα.
Η βασική ιδέα εδώ είναι η άμεση αναχαίτιση με την εκτόξευση, και όχι κατά την τελική φάση της πορείας τους.
Οι διαστημικοί αναχαιτιστές του Golden Dome, όχι τα επίγεια θεατρικά του συστήματα, θα είναι βελτιστοποιημένοι για αναχαίτιση στη φάση ενίσχυσης.
Οι ρεαλιστικές προκλήσεις που καλείται να υπερβεί ο Χρυσός Θόλος του Trump
Ωστόσο, η μελέτη της APS αναφέρει ότι όλα αυτά τα συστήματα αντιμετωπίζουν τεράστιες τεχνικές δυσκολίες.
Ακόμη και αν λειτουργούσαν ιδανικά, δεν θα μπορούσαν να προστατεύσουν το σύνολο της αμερικανικής επικράτειας.
Στην καλύτερη περίπτωση, ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να προστατεύσει ένα μέρος των ΗΠΑ από ορισμένους πυραύλους της Βόρειας Κορέας, αλλά θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρό και ευάλωτο σε επιθέσεις κατά δορυφόρων.
Η μελέτη αναφέρει: «Οι δυσκολίες είναι πολυάριθμες – από το ανεπίλυτο πρόβλημα αντιμετώπισης αντιμέτρων στη μέση φάση αναχαίτισης μέχρι το σοβαρό ζήτημα απόστασης-χρόνου στη φάση ενίσχυσης.
Λίγες από τις βασικές προκλήσεις έχουν επιλυθεί, ενώ πολλά από τα σοβαρά προβλήματα πιθανότατα θα παραμείνουν άλυτα στο χρονικό ορίζοντα των 15 ετών που εξετάζεται.
Επομένως, τα κόστη και τα οφέλη ενός τέτοιου εγχειρήματος πρέπει να αξιολογηθούν προσεκτικά».
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που αναλυτές όπως ο Joseph Cirincione, πρώην πρόεδρος του Ploughshares Fund και πρώην συνεργάτης του Κογκρέσου, δηλώνουν: «Ενώ μπορούμε να αναχαιτίσουμε βραχείας εμβελείας πυραύλους, όπως στη Μέση Ανατολή ή την Ουκρανία, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να καταρρίψουμε πυραύλους μακράς εμβέλειας που διασχίζουν τους ωκεανούς.
Έχουμε ξοδέψει πάνω από 400 δισεκατομμύρια δολάρια από το 1983 για το τίποτα.
Οποιαδήποτε μελλοντική δαπάνη θα είναι σαν να πετάμε λεφτά σε πηγάδι. Αυτό είναι το απόλυτο σκάνδαλο».
Μεγαλεπήβολος στόχος σε ένα εχθρικό διεθνές περιβάλλον...
Οι επικριτές προβάλλουν και ένα ακόμη σοβαρό επιχείρημα κατά του Golden Dome, όχι τεχνικής ή οικονομικής φύσης, αλλά στρατηγικής, διπλωματικής και πολιτικής.
Υπενθυμίζεται ότι από το 1972 έως το 2001, η παγκόσμια στρατηγική σταθερότητα βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στη συμφωνία μεταξύ Washington και Μόσχας να περιορίσουν τα συστήματα στρατηγικής αντιπυραυλικής άμυνας, μέσω της Anti-Ballistic Missile (ABM) Treaty.
Η συμφωνία αυτή απέτρεπε την ανεξέλεγκτη κούρσα εξοπλισμών με στόχο την υπερνίκηση πιθανών αντιπυραυλικών συστημάτων του αντιπάλου, σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου.
Άνοιξε, επίσης, τον δρόμο για διμερείς συμφωνίες περιορισμού των στρατηγικών επιθετικών δυνάμεων των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης.
Όμως, τον Δεκέμβριο του 2001, ο Πρόεδρος George W. Bush απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συνθήκη ABM, υποστηρίζοντας ότι πλέον η σχέση Washington-Μόσχας δεν χρειαζόταν να βασίζεται στην αμοιβαία απειλή αλληλοκαταστροφής.
Για τον Bush, η αποχώρηση αποτελούσε μονόδρομο για την ανάπτυξη άμυνας έναντι τρομοκρατικών ή «παραβατικών» κρατών, ιδίως της Βόρειας Κορέας.
Ωστόσο, το Golden Dome του Trump ενδέχεται να διευρύνει σημαντικά αυτήν την πολιτική, προκαλώντας έντονη αντίδραση από Ρωσία και Κίνα, πολύ ισχυρότερες από το Ιράν ή τη Βόρειο Κορέα.
Ενδέχεται να τις ωθήσει να επιταχύνουν την ανάπτυξη νέων, πιο ισχυρών πυρηνικών πυραύλων ικανών να διαπεράσουν ασπίδες όπως το Golden Dome.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε αντίστοιχα αντίμετρα με νέα επιθετικά όπλα, εγκλωβίζοντας τον πλανήτη σε ένα θανατηφόρο σπιράλ δράσης-αντίδρασης, χωρίς αποτελεσματική πυρηνική αποτροπή.
Παρόλα αυτά, ο Trump έχει ισχυρούς υποστηρικτές, όπως ο Jonathan Moneymaker, CEO της αμυντικής εταιρείας BlueHalo, που εργάζεται σε τεχνολογίες σχετικές με το Golden Dome. Όπως δηλώνει το Golden Boy του εξοπλιστικού κολοσσού:
«Το Golden Dome δεν πρέπει να θεωρείται απλώς ένα σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας.
Είναι κάτι ευρύτερο.
Όταν ένα έθνος ενώνεται γύρω από έναν στόχο – είτε πρόκειται για το Star Wars είτε για το Golden Dome είτε για την αποστολή ανθρώπου στη Σελήνη – όταν υπάρχει ενότητα σκοπού, τότε πολλά μπορούν να συμβούν».
www.bankingnews.gr
Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δώσει προθεσμία περίπου 60 ημερών για την παρουσίαση του σχεδίου, με την υπογραφή σχετικής εκτελεστικής εντολής στις 27 Ιανουαρίου, ακριβώς μία εβδομάδα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του για δεύτερη φορά.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η πρόταση του Trump έχει προκαλέσει μικτές αντιδράσεις στους κόλπους της αμερικανικής στρατηγικής ελίτ, τόσο ως προς τη βιωσιμότητά της όσο και ως προς τη σκοπιμότητά της.
Υποστηρικτές της ιδέας επισημαίνουν πως το εγχείρημα θα ενισχύσει τις δυνατότητες της αμερικανικής αντιπυραυλικής άμυνας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
Από την άλλη πλευρά, επικριτές το χαρακτηρίζουν οικονομικά δυσβάσταχτο, τεχνικά αμφίβολο και ικανό να αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια στρατηγική ισορροπία.
Ο Trump θέλει ισχυρή απάντηση στους κινεζικούς και ρωσικούς βαλλιστικούς πυραύλους
Η εκτελεστική εντολή του Trump προβλέπει την εκπόνηση σχεδίου που θα διασφαλίζει την προστασία της ηπειρωτικής επικράτειας των ΗΠΑ από «βαλλιστικούς, υπερηχητικούς, εξελιγμένους πυραύλους cruise και άλλες αεροπορικές απειλές επόμενης γενιάς, προερχόμενες από ισοδύναμους, σχεδόν ισοδύναμους ή και απρόβλεπτους αντιπάλους».
Αν και δεν κατονομάζονται συγκεκριμένες χώρες, είναι σαφές ότι αναφορά γίνεται σε Ρωσία, Κίνα, Ιράν και Βόρεια Κορέα.
Το διάταγμα υποστηρίζει ρητά δύο δορυφορικά προγράμματα: το Hypersonic and Ballistic Tracking Space Sensor (HBTSS) και το Proliferated Warfighter Space Architecture (PWSA).
Το πρόγραμμα HBTSS, που ξεκίνησε από τη Missile Defense Agency (MDA) το 2018, στοχεύει στην ανάπτυξη δορυφόρων με δυνατότητα παρακολούθησης πυραύλων με ακρίβεια πυρός, με σκοπό την αναχαίτισή τους.
Οι δύο πρώτοι δορυφόροι του HBTSS εκτοξεύτηκαν τον Φεβρουάριο του 2024, με περισσότερες αποστολές να προγραμματίζονται εντός του έτους.
Αεράμυνα στο διάστημα - Πώς θα αξιοποιηθούν οι δορυφόροι των ΗΠΑ
Το PWSA, υπό την εποπτεία της Space Development Agency, είναι ένα ευρύτερο στρατιωτικό διαστημικό πρόγραμμα που προβλέπει εκατοντάδες δορυφόρους παρακολούθησης (tracking) και μετάδοσης πληροφοριών (transport) σε χαμηλή γήινη τροχιά.
Σκοπός τους είναι να υποστηρίξουν το σύστημα διακλαδικής διοίκησης Joint All Domain Command and Control (JADC2) του Υπουργείου Άμυνας.
Το εκτελεστικό διάταγμα καθορίζει επίσης ότι το PWSA θα πρέπει να αποκτήσει δυνατότητες «custody», δηλαδή συνεχή παρακολούθηση εχθρικών στόχων με την απαιτούμενη ακρίβεια ώστε να εξουδετερωθούν από φιλικές δυνάμεις.
Παράλληλα, η εντολή εγκρίνει την ανάπτυξη ενός «υποστρώματος» (underlayer) και δυνατοτήτων αναχαίτισης στο τελικό στάδιο πτήσης (terminal-phase intercept).
Πρόκειται για ένα συμπληρωματικό αντιπυραυλικό σύστημα που θα λειτουργεί κάτω από το υπάρχον σύστημα Ground-Based Midcourse Defense (GMD), προσφέροντας πρόσθετες ευκαιρίες αναχαίτισης.
Στήνει διεθνές δίχτυ διαστημικής προστασίας ο Trump
Το διάταγμα απαιτεί ακόμη, ταυτόχρονα με την υποβολή του σχεδίου για το Golden Dome, ο Υπουργός Άμυνας να διατάξει την επανεξέταση της αντιπυραυλικής στάσης των ΗΠΑ και των πρωτοβουλιών της, με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με συμμάχους και εταίρους. Συγκεκριμένα:
(α) Ενίσχυση της διμερούς και πολυμερούς συνεργασίας για την ανάπτυξη, τις δυνατότητες και τις επιχειρήσεις αντιπυραυλικής άμυνας.
(β) Βελτίωση της αντιπυραυλικής προστασίας των προωθημένων αμερικανικών δυνάμεων, των συμμάχων και των πληθυσμών τους.
(γ) Επιτάχυνση της παροχής αντιπυραυλικών δυνατοτήτων των ΗΠΑ σε συμμάχους και εταίρους.
Κορυφαίοι παίχτες της αμερικανικής βιομηχανίας θα συμβάλουν στο μεγαλεπήβολο project - Στο κάδρο και η SpaceX του Musk
Η προθεσμία των 60 ημερών που έθεσε ο Trump στον Υπουργό Άμυνας στοχεύει στην έγκαιρη ένταξη του σχεδίου στον προϋπολογισμό του Προέδρου που αναμένεται να υποβληθεί στο Κογκρέσο τον Μάιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η MDA εξετάζει διάφορα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του Golden Dome, με τις πρώτες επιχειρησιακές δυνατότητες να εκτιμώνται για τις 31 Δεκεμβρίου 2026, και περαιτέρω αναπτύξεις να εκτείνονται έως και μετά το 2030.
Το Πεντάγωνο έχει ήδη λάβει περισσότερες από 360 απόρρητες και μη απόρρητες προτάσεις και περιλήψεις ιδεών για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του συστήματος, οι οποίες μελετώνται από αναλυτές με στόχο τη διαμόρφωση ενός λειτουργικού σχεδίου.
Σε κάθε περίπτωση, η MDA πρόκειται να συνεργαστεί με κορυφαίες βιομηχανίες και εταιρείες αμυντικής τεχνολογίας στην Alabama, από τις 30 Απριλίου έως τις 2 Μαΐου.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι Lockheed Martin, Northrop Grumman, RTX.N (πρώην Raytheon) και η SpaceX του Elon Musk.
Οι εταιρείες καλούνται να υποβάλουν προτάσεις που θα περιλαμβάνουν τεχνολογικές προσεγγίσεις και στρατηγικές ανάπτυξης για διαστημικά αναχαιτιστικά συστήματα, αισθητήρες και υποδομές ελέγχου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιδέα αναχαίτισης εχθρικών διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων κατά την εκτόξευσή τους δεν είναι καινούργια.
Ο πρώην Πρόεδρος Ronald Reagan είχε παρουσιάσει ανάλογη πρόταση ήδη από το 1983, γνωστή ως Strategic Defense Initiative (SDI) ή αλλιώς «Star Wars».
Λέγεται πως το σχέδιο αυτό είχε προκαλέσει τόσο έντονη ανησυχία στη Σοβιετική Ένωση, ώστε πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι συνέβαλε καθοριστικά στην τελική κατάρρευσή της.
Ο Trump καλείται να ξορκίσει το φάντασμα του Reagan
Ειρωνικά, όλα αυτά συνέβησαν προτού οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύξουν έστω και έναν αναχαιτιστικό πύραυλο.
Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό και την έρευνα, η χώρα δεν κατόρθωσε ποτέ να υλοποιήσει τέτοιον εξοπλισμό.
Το πρόγραμμα αντιμετώπισε σοβαρές τεχνολογικές προκλήσεις και οδηγήθηκε σιωπηρά στο τέλος του.
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι εάν ο Donald Trump θα καταφέρει αυτό που δεν έκανε – ή δεν μπορούσε να κάνει – ο Ronald Reagan.
Σε αντίθεση με το Strategic Defense Initiative (SDI), το οποίο παρέμεινε σε θεωρητικό επίπεδο, το Golden Dome καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να αποτρέψει εχθρικούς πυραύλους και συστήματα.
Σύμφωνα με ειδικούς, οι προκλήσεις είναι τεράστιες.
Σφοδρές επικρίσεις για το project - Υπενθυμίζουν την... αποτυχία του Iron Dome οι πολέμιοί του
Αρχικά, οι επικριτές απορρίπτουν τη θεωρία ότι, εφόσον το Iron Dome του Israel πέτυχε να προστατεύσει τη χώρα από ρουκέτες της Hamas και πυραύλους του Ιράν, το ίδιο – και καλύτερο – μπορεί να επιτύχουν οι ΗΠΑ.
Όπως επισημαίνουν, το Ισραήλ είναι «μικροσκοπικό», περίπου στο μέγεθος του New Jersey, γεγονός που καθιστά δυνατή την προστασία από βραχυπρόθεσμες απειλές.
Το ίδιο, όμως, δεν μπορεί να ισχύσει για μια χώρα του μεγέθους των ΗΠΑ.
«Πρόκειται για τεράστιο έδαφος που πρέπει να καλυφθεί.
Το σύστημα θα πρέπει να εντοπίζει, να παρακολουθεί και να καταστρέφει πυρηνικά όπλα, drones και άλλα αντικείμενα υψηλής ταχύτητας», επισημαίνουν οι αντίπαλοι του Golden Dome.
Η Laura Grego, Ανώτερη Διευθύντρια Έρευνας στο Global Security Program της Union of Concerned Scientists, υποστηρίζει ότι η άμυνα απέναντι σε έναν εξελιγμένο πυρηνικό οπλοστάσιο είναι «τεχνικά και οικονομικά αδύνατη».
Η ίδια εξηγεί πως η σημερινή αντιβαλλιστική άμυνα των ΗΠΑ έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει περιορισμένο αριθμό πυραύλων από κράτη όπως η North Korea ή το Iran.
Το σύστημα βασίζεται στο Ground-based Midcourse Defense (GMD), το οποίο έχει αποτύχει σχεδόν στις μισές δοκιμές του και συνεπώς δεν μπορεί να ανακόψει ευρείας κλίμακας επίθεση από τη Russia ή την China.
Μήπως τελικά ή αντιβαλλιστική άμυνα είναι μια πανάκριβη... αυταπάτη;
Η ιδέα του Trump για το Golden Dome απαιτεί ένα πολύ πιο περίπλοκο και στιβαρό σύστημα – διαστημικούς αναχαιτιστές που μπορούν να καταρρίπτουν στόχους αμέσως μετά την εκτόξευσή τους.
Σύμφωνα με την American Physical Society (APS), που μελετά επί χρόνια την αποτελεσματικότητα της αντιβαλλιστικής άμυνας και δημοσίευσε σχετική μελέτη στις 3 Μαρτίου, ένα τέτοιο σύστημα θα απαιτούσε χιλιάδες αναχαιτιστές σε χαμηλή τροχιά για να αντιμετωπιστεί μία και μόνο εκτόξευση πυραύλου από τη Βόρεια Κορέα
Η μελέτη επισημαίνει ότι ένας μόνο αναχαιτιστής σε τροχιά σχεδόν ποτέ δεν βρίσκεται στη σωστή θέση και χρόνο για να ανακόψει εγκαίρως μία εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου, άρα απαιτούνται εκθετικά περισσότεροι για επαρκή κάλυψη.
Η έκθεση θεωρείται από πολλούς «η πλέον ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη επιστημονική μελέτη των τελευταίων δεκαετιών» για την εθνική αντιβαλλιστική άμυνα, και δεν είναι ευνοϊκή προς έργα όπως το Golden Dome.
Η μελέτη επισημαίνει ότι ακόμα και η αντιμετώπιση λίγων, σχετικά απλών πυρηνικών διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων (ICBMs) παραμένει μία τιτάνια πρόκληση.
Υπολογίζεται πως θα απαιτείτο ένας αστερισμός περίπου 16.000 διαστημικών αναχαιτιστών για την άμυνα απέναντι σε δέκα πυραύλους τύπου Hwasong-18, ένα νεότερο, στερεού καυσίμου ICBM που δεν θεωρείται καν το πιο προηγμένο της Πιονγκγιάνγκ.
Η έκθεση εξετάζει επίσης τα συστήματα αναχαίτισης στη φάση ενίσχυσης (boost-phase), δηλαδή στα πρώτα λεπτά πτήσης, όσο λειτουργούν ακόμη οι κινητήρες των πυραύλων.
Καταλήγει ότι το εκτελεστικό διάταγμα Trump πιθανώς θα δώσει προτεραιότητα σε τέτοιου είδους διαστημικά συστήματα.
Η βασική ιδέα εδώ είναι η άμεση αναχαίτιση με την εκτόξευση, και όχι κατά την τελική φάση της πορείας τους.
Οι διαστημικοί αναχαιτιστές του Golden Dome, όχι τα επίγεια θεατρικά του συστήματα, θα είναι βελτιστοποιημένοι για αναχαίτιση στη φάση ενίσχυσης.
Οι ρεαλιστικές προκλήσεις που καλείται να υπερβεί ο Χρυσός Θόλος του Trump
Ωστόσο, η μελέτη της APS αναφέρει ότι όλα αυτά τα συστήματα αντιμετωπίζουν τεράστιες τεχνικές δυσκολίες.
Ακόμη και αν λειτουργούσαν ιδανικά, δεν θα μπορούσαν να προστατεύσουν το σύνολο της αμερικανικής επικράτειας.
Στην καλύτερη περίπτωση, ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να προστατεύσει ένα μέρος των ΗΠΑ από ορισμένους πυραύλους της Βόρειας Κορέας, αλλά θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρό και ευάλωτο σε επιθέσεις κατά δορυφόρων.
Η μελέτη αναφέρει: «Οι δυσκολίες είναι πολυάριθμες – από το ανεπίλυτο πρόβλημα αντιμετώπισης αντιμέτρων στη μέση φάση αναχαίτισης μέχρι το σοβαρό ζήτημα απόστασης-χρόνου στη φάση ενίσχυσης.
Λίγες από τις βασικές προκλήσεις έχουν επιλυθεί, ενώ πολλά από τα σοβαρά προβλήματα πιθανότατα θα παραμείνουν άλυτα στο χρονικό ορίζοντα των 15 ετών που εξετάζεται.
Επομένως, τα κόστη και τα οφέλη ενός τέτοιου εγχειρήματος πρέπει να αξιολογηθούν προσεκτικά».
Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που αναλυτές όπως ο Joseph Cirincione, πρώην πρόεδρος του Ploughshares Fund και πρώην συνεργάτης του Κογκρέσου, δηλώνουν: «Ενώ μπορούμε να αναχαιτίσουμε βραχείας εμβελείας πυραύλους, όπως στη Μέση Ανατολή ή την Ουκρανία, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να καταρρίψουμε πυραύλους μακράς εμβέλειας που διασχίζουν τους ωκεανούς.
Έχουμε ξοδέψει πάνω από 400 δισεκατομμύρια δολάρια από το 1983 για το τίποτα.
Οποιαδήποτε μελλοντική δαπάνη θα είναι σαν να πετάμε λεφτά σε πηγάδι. Αυτό είναι το απόλυτο σκάνδαλο».
Μεγαλεπήβολος στόχος σε ένα εχθρικό διεθνές περιβάλλον...
Οι επικριτές προβάλλουν και ένα ακόμη σοβαρό επιχείρημα κατά του Golden Dome, όχι τεχνικής ή οικονομικής φύσης, αλλά στρατηγικής, διπλωματικής και πολιτικής.
Υπενθυμίζεται ότι από το 1972 έως το 2001, η παγκόσμια στρατηγική σταθερότητα βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στη συμφωνία μεταξύ Washington και Μόσχας να περιορίσουν τα συστήματα στρατηγικής αντιπυραυλικής άμυνας, μέσω της Anti-Ballistic Missile (ABM) Treaty.
Η συμφωνία αυτή απέτρεπε την ανεξέλεγκτη κούρσα εξοπλισμών με στόχο την υπερνίκηση πιθανών αντιπυραυλικών συστημάτων του αντιπάλου, σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου.
Άνοιξε, επίσης, τον δρόμο για διμερείς συμφωνίες περιορισμού των στρατηγικών επιθετικών δυνάμεων των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης.
Όμως, τον Δεκέμβριο του 2001, ο Πρόεδρος George W. Bush απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συνθήκη ABM, υποστηρίζοντας ότι πλέον η σχέση Washington-Μόσχας δεν χρειαζόταν να βασίζεται στην αμοιβαία απειλή αλληλοκαταστροφής.
Για τον Bush, η αποχώρηση αποτελούσε μονόδρομο για την ανάπτυξη άμυνας έναντι τρομοκρατικών ή «παραβατικών» κρατών, ιδίως της Βόρειας Κορέας.
Ωστόσο, το Golden Dome του Trump ενδέχεται να διευρύνει σημαντικά αυτήν την πολιτική, προκαλώντας έντονη αντίδραση από Ρωσία και Κίνα, πολύ ισχυρότερες από το Ιράν ή τη Βόρειο Κορέα.
Ενδέχεται να τις ωθήσει να επιταχύνουν την ανάπτυξη νέων, πιο ισχυρών πυρηνικών πυραύλων ικανών να διαπεράσουν ασπίδες όπως το Golden Dome.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε αντίστοιχα αντίμετρα με νέα επιθετικά όπλα, εγκλωβίζοντας τον πλανήτη σε ένα θανατηφόρο σπιράλ δράσης-αντίδρασης, χωρίς αποτελεσματική πυρηνική αποτροπή.
Παρόλα αυτά, ο Trump έχει ισχυρούς υποστηρικτές, όπως ο Jonathan Moneymaker, CEO της αμυντικής εταιρείας BlueHalo, που εργάζεται σε τεχνολογίες σχετικές με το Golden Dome. Όπως δηλώνει το Golden Boy του εξοπλιστικού κολοσσού:
«Το Golden Dome δεν πρέπει να θεωρείται απλώς ένα σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας.
Είναι κάτι ευρύτερο.
Όταν ένα έθνος ενώνεται γύρω από έναν στόχο – είτε πρόκειται για το Star Wars είτε για το Golden Dome είτε για την αποστολή ανθρώπου στη Σελήνη – όταν υπάρχει ενότητα σκοπού, τότε πολλά μπορούν να συμβούν».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών