Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις στα τουρκικά ΜΜΕ, η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει ότι ο Imamoglu είναι στη φυλακή για πολιτικούς λόγους και όχι εξαιτίας αξιόπιστων ποινικών κατηγοριών
Βαθιά πολιτική αναταραχή και σοβαρές ζημιές επιφέρει στην τουρκική οικονομία η επιθετική πολιτική στρατηγική του Προέδρου της Τουρκίας Recep Tayyip Erdogan κατά του βασικού του αντιπάλου, του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Ekrem Imamoglu, σύμφωνα με αναλυτές και οικονομικά στοιχεία.
Υπενθυμίζεται πως ο Imamoglu, νεοανακηρυχθείς υποψήφιος Πρόεδρος του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), συνελήφθη στις 19 Μαρτίου και προφυλακίστηκε στις 23 Μαρτίου, σε μία κίνηση που πολιτικοί της αντιπολίτευσης και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν ως πολιτικά υποκινούμενη.
Παραμένει προφυλακισμένος εν αναμονή της δίκης, με την κυβέρνηση να τον κατηγορεί για διαφθορά και τρομοκρατία — κατηγορίες που ο ίδιος και το κόμμα του αρνούνται κατηγορηματικά.
Η κίνηση αυτή ερμηνεύεται από παρατηρητές ως κρίσιμη φάση στην κλιμακούμενη στρατηγική του Erdogan να εξαλείψει ισχυρούς πολιτικούς αντιπάλους εν όψει εκλογών. Όμως το τίμημα για την οικονομία ενδέχεται να είναι βαρύ.
Επιθετική επέμβαση
Σύμφωνα με την οικονομολόγο Selva Baziki του Bloomberg Economics, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας (TCMB) επενέβη επιθετικά στις αγορές συναλλάγματος τις εβδομάδες μετά τη σύλληψη του Imamoglu.
Από τις 19 Μαρτίου έως τις 10 Απριλίου, τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας μειώθηκαν κατά 42,2 δισ. δολάρια, ενώ τα έσοδα από την αύξηση της τιμής του χρυσού και τις εξαγωγές ανήλθαν σε περίπου 6,5 δισ. δολάρια. Αυτό υποδηλώνει ότι η τράπεζα ίσως δαπάνησε έως και 49 δισ. δολάρια για να σταθεροποιήσει την τουρκική λίρα.
«Η επιθετική παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας αντανακλά την αυξανόμενη χρηματοπιστωτική αστάθεια, η οποία εν μέρει προκλήθηκε από τις πολιτικές ενέργειες κατά των αντιπολιτευόμενων προσώπων» έγραψε η Baziki στα κοινωνικά δίκτυα.
Τα κυβερνητικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την ανάλυσή της. Τα ακαθάριστα αποθέματα μειώθηκαν από 154,3 δισ. δολάρια σε 147,5 δισ. δολάρια την εβδομάδα που έληξε στις 11 Απριλίου — μείωση 6,8 δισ. δολαρίων.
Τα καθαρά αποθέματα επίσης υποχώρησαν από 48,7 δισ. σε 38,9 δισ. την ίδια περίοδο.
Εξαιρώντας τις συμφωνίες ανταλλαγής (swaps), τα καθαρά αποθέματα έπεσαν στα μόλις 20,8 δισ. δολάρια, προκαλώντας έντονη ανησυχία για τη δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να αντιμετωπίσει μελλοντικά εξωτερικά σοκ.
Επενδυτική εμπιστοσύνη
Η πολιτική αναταραχή έχει επίσης κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Nordic Monitor, στις 16 Απριλίου, ο φιλοκυβερνητικός σχολιαστής Rasim Ozan Kütahyalı, που φέρεται να έχει δεσμούς με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, δήλωσε στην τηλεόραση ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να διορίσει επίτροπο (kayyum) στο CHP.
Ισχυρίστηκε ότι η απόφαση συνδέεται με διαδικαστικές παρατυπίες στο συνέδριο του κόμματος το Νοέμβριο 2023, όπου εξελέγη πρόεδρος ο Ozgur Ozel.
Η φήμη αυτή προκάλεσε αναταραχή στις αγορές και απότομη πτώση στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης.
Ο Kütahyalı συνελήφθη λίγες ώρες αργότερα, κατηγορούμενος για διασπορά ψευδών ειδήσεων — σπάνια επίπληξη από το κράτος προς φιλοκυβερνητικό σχολιαστή.
Ακόμη και ο ηγέτης του ακροδεξιού MHP και κυβερνητικός εταίρος του Erdogan, Devlet Bahceli, καταδίκασε δημόσια την ιδέα του επιτρόπου, αποκαλώντας τον Kütahyalı «δαίμονα ανάμεσά μας».
Μετά τον διορισμό του Mehmet Simsek στο Υπουργείο Οικονομικών τον Μάιο 2023, η Τουρκία έγινε ελκυστικός προορισμός για ξένους επενδυτές, κυρίως μέσω της στρατηγικής του carry trade.
Οι επενδυτές έφερναν κεφάλαια στη χώρα, τα μετέτρεπαν σε λίρες και τα τοποθετούσαν σε υψηλότοκα προϊόντα.
Μετά τη λήξη τους, μετέτρεπαν τα κέρδη τους πίσω σε ξένο νόμισμα, αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη λόγω της διαφοράς των επιτοκίων.
Καθώς τα ξένα κεφάλαια εισέρρεαν, οι θέσεις carry trade κορυφώθηκαν στα 36,5 δισ. δολάρια στα μέσα Μαρτίου.
Όμως μετά τη σύλληψη Imamoglu, οι ξένοι επενδυτές άρχισαν να αποσύρονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της BDDK και της TCMB, θέσεις carry trade ύψους 13,2 δισ. δολ. έκλεισαν μόλις σε τέσσερις εβδομάδες, μειούμενες σε 23,3 δισ. δολάρια έως τις 11 Απριλίου.
Μόνο οι ξένες συμμετοχές σε swaps μειώθηκαν κατά 2,1 δισ. δολάρια την τελευταία εβδομάδα, κάτι το οποίο υποδηλώνει αυξανόμενο φόβο για πολιτική αστάθεια και κρατικές παρεμβάσεις στις αγορές.
Κρατικά αποθέματα
Ο υπουργός Οικονομικών Simsek υπερασπίστηκε τις παρεμβάσεις στις αγορές, δηλώνοντας δημόσια ότι «τα αποθέματα αποτελούν μαξιλάρι έναντι εσωτερικών και εξωτερικών σοκ… και προορίζονται για χρήση σε τέτοιες περιπτώσεις».
Ωστόσο, επικριτές όπως ο πρόεδρος του CHP Ozel κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί τα κρατικά αποθέματα για πολιτική επιβίωση.
«Τα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας ανήκουν σε 85 εκατομμύρια πολίτες, όχι στις πολιτικές φιλοδοξίες του Erdogan», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στις 11 Απριλίου.
Σε μια προσπάθεια να συγκρατηθεί η διολίσθηση του νομίσματος και να τεθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός, η TCMB αύξησε στις 17 Απριλίου το βασικό επιτόκιο από 42,5% σε 46% — η τρίτη σημαντική αύξηση φέτος.
Τα επιτόκια μίας ημέρας αυξήθηκαν επίσης, στο 44,5% για δανεισμό και στο 49% για χορήγηση.
Παρά τα εντεινόμενα οικονομικά σημάδια κινδύνου, ο Πρόεδρος Erdogan δεν δείχνει διάθεση να αλλάξει στάση απέναντι στο CHP.
Μιλώντας σε πρόσφατη κομματική συνάντηση, εμφανίστηκε αμετακίνητος και υπονόησε ότι μπορεί να ακολουθήσουν περαιτέρω νομικές και πολιτικές ενέργειες κατά της αντιπολίτευσης.
«Δεν θα μπορούν να σηκώσουν κεφάλι όταν αποκαλυφθούν όλα», είπε.
Ο πρόεδρος επέμεινε ότι η δικαστική διαδικασία κατά των δήμων του CHP ήταν αποτέλεσμα εσωτερικών αντιπαραθέσεων στο ίδιο το κόμμα και όχι κυβερνητικής παρέμβασης.
«Γιατί μας κατηγορείτε για μια νομική διαδικασία που ξεκίνησε από δικές σας εσωτερικές συγκρούσεις;», διερωτήθηκε. «Γιατί μας εμπλέκετε στον αγώνα καταγγελιών εντός του κόμματός σας;»
Ο Erdogan κατηγόρησε την ηγεσία του CHP ότι δεν απαντά στις κατηγορίες των εισαγγελέων και ότι προσπαθεί να συγκαλύψει σκάνδαλα υποκινώντας ταραχές και βυθίζοντας τη χώρα στο χάος. Υποστήριξε πως το κόμμα υπερασπίζεται πρόσωπα εμπλεκόμενα σε διαφθορά και μεταθέτει το πολιτικό κόστος στους πολίτες.
«Είναι θυμωμένοι, όχι με εκείνους που έκλεψαν, αλλά με εκείνους που τους έπιασαν», δήλωσε.
«Υπερασπίζονται ανθρώπους που εμπλέκονται σε διαφθορά. Τώρα προσπαθούν να κάνουν τον λαό, που έσυραν στους δρόμους, να πληρώσει το τίμημα για τα κυκλώματα εκβιασμών και δωροδοκιών που έστησαν οι δήμαρχοί τους.»
Τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ δημοσιεύουν καθημερινά κατηγορίες περί διαφθοράς σε βάρος του Imamoglu και των δήμων του CHP.
Η εκστρατεία έχει ενταθεί από τη σύλληψη του Imamoglu, με πρωτοσέλιδα που τον κατηγορούν για δωροδοκία, κατάχρηση εξουσίας και οικονομικές ατασθαλίες.
Ωστόσο, η κοινή γνώμη φαίνεται όλο και πιο δύσπιστη απέναντι στη «γραμμή» της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις στα τουρκικά ΜΜΕ, η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει ότι ο Imamoglu είναι στη φυλακή για πολιτικούς λόγους και όχι εξαιτίας αξιόπιστων ποινικών κατηγοριών.
Οι αναλυτές ερμηνεύουν αυτή την αντίληψη ως αυξανόμενη απόσταση μεταξύ κρατικής ρητορικής και εκλογικού σώματος.
Ακόμη και ο Bahçeli φάνηκε να αποστασιοποιείται από τις εξελίξεις.
Σε δήλωσή του την Τρίτη, ζήτησε ταχεία και διαφανή διευθέτηση της υπόθεσης Imamoglu.
Τόνισε ότι κάθε δικαστική ενέργεια πρέπει να βασίζεται σε ουσιαστικά και πειστικά στοιχεία, ζητώντας από τις αρχές να πείσουν πέραν πάσης αμφιβολίας το κοινό.
Πέραν του Imamoglu, πέντε ακόμη δήμαρχοι που πρόσκεινται στο CHP παραμένουν προφυλακισμένοι.
Επίτροποι έχουν διοριστεί σε δήμους μεγάλων αστικών περιοχών της Κωνσταντινούπολης — όπως το Sisli και το Esenyurt — που αποτελούν παραδοσιακά προπύργια του CHP και φιλοξενούν εκατομμύρια κατοίκους.
www.bankingnews.gr
Υπενθυμίζεται πως ο Imamoglu, νεοανακηρυχθείς υποψήφιος Πρόεδρος του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), συνελήφθη στις 19 Μαρτίου και προφυλακίστηκε στις 23 Μαρτίου, σε μία κίνηση που πολιτικοί της αντιπολίτευσης και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν ως πολιτικά υποκινούμενη.
Παραμένει προφυλακισμένος εν αναμονή της δίκης, με την κυβέρνηση να τον κατηγορεί για διαφθορά και τρομοκρατία — κατηγορίες που ο ίδιος και το κόμμα του αρνούνται κατηγορηματικά.
Η κίνηση αυτή ερμηνεύεται από παρατηρητές ως κρίσιμη φάση στην κλιμακούμενη στρατηγική του Erdogan να εξαλείψει ισχυρούς πολιτικούς αντιπάλους εν όψει εκλογών. Όμως το τίμημα για την οικονομία ενδέχεται να είναι βαρύ.
Επιθετική επέμβαση
Σύμφωνα με την οικονομολόγο Selva Baziki του Bloomberg Economics, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας (TCMB) επενέβη επιθετικά στις αγορές συναλλάγματος τις εβδομάδες μετά τη σύλληψη του Imamoglu.
Από τις 19 Μαρτίου έως τις 10 Απριλίου, τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας μειώθηκαν κατά 42,2 δισ. δολάρια, ενώ τα έσοδα από την αύξηση της τιμής του χρυσού και τις εξαγωγές ανήλθαν σε περίπου 6,5 δισ. δολάρια. Αυτό υποδηλώνει ότι η τράπεζα ίσως δαπάνησε έως και 49 δισ. δολάρια για να σταθεροποιήσει την τουρκική λίρα.
«Η επιθετική παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας αντανακλά την αυξανόμενη χρηματοπιστωτική αστάθεια, η οποία εν μέρει προκλήθηκε από τις πολιτικές ενέργειες κατά των αντιπολιτευόμενων προσώπων» έγραψε η Baziki στα κοινωνικά δίκτυα.
Τα κυβερνητικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την ανάλυσή της. Τα ακαθάριστα αποθέματα μειώθηκαν από 154,3 δισ. δολάρια σε 147,5 δισ. δολάρια την εβδομάδα που έληξε στις 11 Απριλίου — μείωση 6,8 δισ. δολαρίων.
Τα καθαρά αποθέματα επίσης υποχώρησαν από 48,7 δισ. σε 38,9 δισ. την ίδια περίοδο.
Εξαιρώντας τις συμφωνίες ανταλλαγής (swaps), τα καθαρά αποθέματα έπεσαν στα μόλις 20,8 δισ. δολάρια, προκαλώντας έντονη ανησυχία για τη δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να αντιμετωπίσει μελλοντικά εξωτερικά σοκ.
Επενδυτική εμπιστοσύνη
Η πολιτική αναταραχή έχει επίσης κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Nordic Monitor, στις 16 Απριλίου, ο φιλοκυβερνητικός σχολιαστής Rasim Ozan Kütahyalı, που φέρεται να έχει δεσμούς με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, δήλωσε στην τηλεόραση ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να διορίσει επίτροπο (kayyum) στο CHP.
Ισχυρίστηκε ότι η απόφαση συνδέεται με διαδικαστικές παρατυπίες στο συνέδριο του κόμματος το Νοέμβριο 2023, όπου εξελέγη πρόεδρος ο Ozgur Ozel.
Η φήμη αυτή προκάλεσε αναταραχή στις αγορές και απότομη πτώση στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης.
Ο Kütahyalı συνελήφθη λίγες ώρες αργότερα, κατηγορούμενος για διασπορά ψευδών ειδήσεων — σπάνια επίπληξη από το κράτος προς φιλοκυβερνητικό σχολιαστή.
Ακόμη και ο ηγέτης του ακροδεξιού MHP και κυβερνητικός εταίρος του Erdogan, Devlet Bahceli, καταδίκασε δημόσια την ιδέα του επιτρόπου, αποκαλώντας τον Kütahyalı «δαίμονα ανάμεσά μας».
Μετά τον διορισμό του Mehmet Simsek στο Υπουργείο Οικονομικών τον Μάιο 2023, η Τουρκία έγινε ελκυστικός προορισμός για ξένους επενδυτές, κυρίως μέσω της στρατηγικής του carry trade.
Οι επενδυτές έφερναν κεφάλαια στη χώρα, τα μετέτρεπαν σε λίρες και τα τοποθετούσαν σε υψηλότοκα προϊόντα.
Μετά τη λήξη τους, μετέτρεπαν τα κέρδη τους πίσω σε ξένο νόμισμα, αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη λόγω της διαφοράς των επιτοκίων.
Καθώς τα ξένα κεφάλαια εισέρρεαν, οι θέσεις carry trade κορυφώθηκαν στα 36,5 δισ. δολάρια στα μέσα Μαρτίου.
Όμως μετά τη σύλληψη Imamoglu, οι ξένοι επενδυτές άρχισαν να αποσύρονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της BDDK και της TCMB, θέσεις carry trade ύψους 13,2 δισ. δολ. έκλεισαν μόλις σε τέσσερις εβδομάδες, μειούμενες σε 23,3 δισ. δολάρια έως τις 11 Απριλίου.
Μόνο οι ξένες συμμετοχές σε swaps μειώθηκαν κατά 2,1 δισ. δολάρια την τελευταία εβδομάδα, κάτι το οποίο υποδηλώνει αυξανόμενο φόβο για πολιτική αστάθεια και κρατικές παρεμβάσεις στις αγορές.
Κρατικά αποθέματα
Ο υπουργός Οικονομικών Simsek υπερασπίστηκε τις παρεμβάσεις στις αγορές, δηλώνοντας δημόσια ότι «τα αποθέματα αποτελούν μαξιλάρι έναντι εσωτερικών και εξωτερικών σοκ… και προορίζονται για χρήση σε τέτοιες περιπτώσεις».
Ωστόσο, επικριτές όπως ο πρόεδρος του CHP Ozel κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί τα κρατικά αποθέματα για πολιτική επιβίωση.
«Τα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας ανήκουν σε 85 εκατομμύρια πολίτες, όχι στις πολιτικές φιλοδοξίες του Erdogan», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στις 11 Απριλίου.
Σε μια προσπάθεια να συγκρατηθεί η διολίσθηση του νομίσματος και να τεθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός, η TCMB αύξησε στις 17 Απριλίου το βασικό επιτόκιο από 42,5% σε 46% — η τρίτη σημαντική αύξηση φέτος.
Τα επιτόκια μίας ημέρας αυξήθηκαν επίσης, στο 44,5% για δανεισμό και στο 49% για χορήγηση.
Παρά τα εντεινόμενα οικονομικά σημάδια κινδύνου, ο Πρόεδρος Erdogan δεν δείχνει διάθεση να αλλάξει στάση απέναντι στο CHP.
Μιλώντας σε πρόσφατη κομματική συνάντηση, εμφανίστηκε αμετακίνητος και υπονόησε ότι μπορεί να ακολουθήσουν περαιτέρω νομικές και πολιτικές ενέργειες κατά της αντιπολίτευσης.
«Δεν θα μπορούν να σηκώσουν κεφάλι όταν αποκαλυφθούν όλα», είπε.
Ο πρόεδρος επέμεινε ότι η δικαστική διαδικασία κατά των δήμων του CHP ήταν αποτέλεσμα εσωτερικών αντιπαραθέσεων στο ίδιο το κόμμα και όχι κυβερνητικής παρέμβασης.
«Γιατί μας κατηγορείτε για μια νομική διαδικασία που ξεκίνησε από δικές σας εσωτερικές συγκρούσεις;», διερωτήθηκε. «Γιατί μας εμπλέκετε στον αγώνα καταγγελιών εντός του κόμματός σας;»
Ο Erdogan κατηγόρησε την ηγεσία του CHP ότι δεν απαντά στις κατηγορίες των εισαγγελέων και ότι προσπαθεί να συγκαλύψει σκάνδαλα υποκινώντας ταραχές και βυθίζοντας τη χώρα στο χάος. Υποστήριξε πως το κόμμα υπερασπίζεται πρόσωπα εμπλεκόμενα σε διαφθορά και μεταθέτει το πολιτικό κόστος στους πολίτες.
«Είναι θυμωμένοι, όχι με εκείνους που έκλεψαν, αλλά με εκείνους που τους έπιασαν», δήλωσε.
«Υπερασπίζονται ανθρώπους που εμπλέκονται σε διαφθορά. Τώρα προσπαθούν να κάνουν τον λαό, που έσυραν στους δρόμους, να πληρώσει το τίμημα για τα κυκλώματα εκβιασμών και δωροδοκιών που έστησαν οι δήμαρχοί τους.»
Τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ δημοσιεύουν καθημερινά κατηγορίες περί διαφθοράς σε βάρος του Imamoglu και των δήμων του CHP.
Η εκστρατεία έχει ενταθεί από τη σύλληψη του Imamoglu, με πρωτοσέλιδα που τον κατηγορούν για δωροδοκία, κατάχρηση εξουσίας και οικονομικές ατασθαλίες.
Ωστόσο, η κοινή γνώμη φαίνεται όλο και πιο δύσπιστη απέναντι στη «γραμμή» της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις στα τουρκικά ΜΜΕ, η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει ότι ο Imamoglu είναι στη φυλακή για πολιτικούς λόγους και όχι εξαιτίας αξιόπιστων ποινικών κατηγοριών.
Οι αναλυτές ερμηνεύουν αυτή την αντίληψη ως αυξανόμενη απόσταση μεταξύ κρατικής ρητορικής και εκλογικού σώματος.
Ακόμη και ο Bahçeli φάνηκε να αποστασιοποιείται από τις εξελίξεις.
Σε δήλωσή του την Τρίτη, ζήτησε ταχεία και διαφανή διευθέτηση της υπόθεσης Imamoglu.
Τόνισε ότι κάθε δικαστική ενέργεια πρέπει να βασίζεται σε ουσιαστικά και πειστικά στοιχεία, ζητώντας από τις αρχές να πείσουν πέραν πάσης αμφιβολίας το κοινό.
Πέραν του Imamoglu, πέντε ακόμη δήμαρχοι που πρόσκεινται στο CHP παραμένουν προφυλακισμένοι.
Επίτροποι έχουν διοριστεί σε δήμους μεγάλων αστικών περιοχών της Κωνσταντινούπολης — όπως το Sisli και το Esenyurt — που αποτελούν παραδοσιακά προπύργια του CHP και φιλοξενούν εκατομμύρια κατοίκους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών