Σχετικά Άρθρα
Σήμα κινδύνου από Lagarde (ΕΚΤ) - Αρνητικό σοκ οι δασμοί Trump, απειλούν την ανάπτυξη - Νέα μείωση επιτοκίου 0,25%, στο 2,25%
Υπόγεια χτυπήματα… Ακόμη και αν δεν υπάρχουν δασμοί, ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας θα συνεχιστεί μέχρι τελικής πτώσης
Βαριά σκιά ρίχνει στις συνεδριάσεις του ΔΝΤ, ο εμπορικός πόλεμος που πυροδοτήθηκε από τους ανταποδοτικούς δασμούς που επέβαλε ο Αμερικανός πρόεδρος, Donald Trump.
Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα για τους Financial Times ενόψει κρίσιμων συναντήσεων οικονομικών αξιωματούχων στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα (21-26 Απριλίου 2025), αυξάνονται οι απειλές για την παγκόσμια ανάπτυξη καθώς το σοκ στο εμπόριο που προκαλείται από τις ΗΠΑ συντρίβει την εμπιστοσύνη και πλήττει τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Οι δείκτες εμπιστοσύνης έχουν υποχωρήσει απότομα, ενώ οι συνθήκες στις χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν επιδεινωθεί, σύμφωνα με τους δείκτες Brookings-FT Tracking Indexes for the Global Economic Recovery, γνωστούς ως Tiger. Η επιδείνωση της παγκόσμιας προοπτικής έρχεται σε έντονη αντίθεση με την σχετικά σταθερή αρχή του έτους.
Ο Eswar Prasad, ανώτερος ερευνητής στο Brookings Institution, δήλωσε ότι είναι «πρόωρο» να προβλεφθεί μια παγκόσμια ύφεση, αλλά προειδοποίησε ότι η κατάρρευση του παγκόσμιου εμπορίου και η αυξημένη αβεβαιότητα πολιτικής θα καταστείλουν σημαντικά την ανάπτυξη. «Έχουμε δει αυτό το τεράστιο σοκ», είπε ο Prasad. «Κάθε ανοιχτή οικονομία που βασίζεται στο εμπόριο θα υποστεί πίεση, και επιπλέον θα υπάρξουν [αρνητικές] επιπτώσεις στην εμπιστοσύνη».
Οι συνεδριάσεις ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας
Τα ευρήματα αυτά παρουσιάζονται ενώ οικονομικοί αξιωματούχοι και υπουργοί Οικονομικών απ’ όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται στην Ουάσινγκτον για τις πρώτες εαρινές συναντήσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας μετά την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Donald Trump.
Η Kristalina Georgieva, γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, προειδοποίησε την Πέμπτη ότι το Ταμείο ετοιμάζεται να αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη, καθώς «η μεταβλητότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές έχει αυξηθεί» και «η αβεβαιότητα γύρω από την εμπορική πολιτική έχει φτάσει σε ακραία επίπεδα».
Τον Ιανουάριο, το Ταμείο προέβλεπε παγκόσμια ανάπτυξη 3,3% για φέτος και το επόμενο έτος, με τις ΗΠΑ να αναμένεται να σημειώσουν ανάπτυξη 2,7% το 2025 και 2,1% το 2026.
Υποβαθμίσεις προβλέψεων για ανάπτυξη
Η απόφαση του Trump να ανακοινώσει σαρωτικούς δασμούς στους περισσότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ στις 2 Απριλίου προκάλεσε απότομες πτώσεις στις αγορές και πολλές υποβαθμίσεις στις προβλέψεις για την ανάπτυξη.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την Πέμπτη μείωσε το βασικό της επιτόκιο στο 2,25% ενόψει των συνεπειών από τους εμπορικούς πολέμους, προειδοποιώντας ότι οι προοπτικές ανάπτυξης έχουν επιδεινωθεί λόγω της «αύξησης των εμπορικών εντάσεων».
Ο δείκτης Tiger, που καταρτίζεται δύο φορές τον χρόνο, συγκρίνει δείκτες πραγματικής δραστηριότητας, χρηματοπιστωτικών αγορών και εμπιστοσύνης με τους ιστορικούς μέσους όρους τους, τόσο για ανεπτυγμένες όσο και για αναδυόμενες οικονομίες.
Οι αριθμοί εμπιστοσύνης για τις ΗΠΑ είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικοί, καταγράφοντας τα χαμηλότερα επίπεδα από την έναρξη του δείκτη, ενώ και οι συνθήκες στις χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν επιδεινωθεί απότομα. Τα επίπεδα εμπιστοσύνης στην Κίνα και τη Γερμανία παραμένουν επίσης σε χαμηλά επίπεδα.
Οι δείκτες πραγματικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ παραμένουν σχετικά ισχυροί, σύμφωνα με την έκθεση, αλλά βασίζονται σε στοιχεία έως τον Ιανουάριο του 2025 — δηλαδή πριν τεθούν σε ισχύ οι εμπορικές πολιτικές του Trump.
Κάποια σημάδια δείχνουν ακόμα δυναμική δραστηριότητα στις ΗΠΑ, με τις λιανικές πωλήσεις να αυξάνονται κατά 1,4% τον Μάρτιο, αν και αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει σε αύξηση των πωλήσεων αυτοκινήτων, καθώς οι καταναλωτές προσπαθούν να προλάβουν τους δασμούς.
Ο δείκτης χρηματοπιστωτικών αγορών του Tiger βασίζεται σε πιο πρόσφατα στοιχεία, περιλαμβάνοντας τιμές μετοχών έως τα μέσα Απριλίου. Οι αριθμοί εμπιστοσύνης επιχειρήσεων και καταναλωτών καλύπτουν την περίοδο έως το τέλος Μαρτίου, ενώ τα μέσα ενημέρωσης χρησιμοποιήθηκαν για να επεκταθούν τα δεδομένα έως και τον Απρίλιο. «Η αβεβαιότητα έχει πλήξει σοβαρά την καταναλωτική εμπιστοσύνη και είναι πιθανό να πλήξει τις επενδύσεις των επιχειρήσεων και την αύξηση της απασχόλησης», δήλωσε ο Prasad. «Η δυνατότητα της Fed να στηρίξει την οικονομία και να αποτρέψει χρηματοπιστωτική αναταραχή θα περιοριστεί από τη μετακύλιση των δασμών στον εγχώριο πληθωρισμό».
Οι επικαιροποιημένες προβλέψεις του ΔΝΤ για την ανάπτυξη αναμένονται την Τρίτη. Ιδιώτες οικονομολόγοι ήδη μειώνουν τις προβλέψεις τους λόγω της υψηλής αβεβαιότητας πολιτικής, της εξασθενημένης εμπιστοσύνης και της μείωσης του πλούτου λόγω της πτώσης των αγορών.
Αναλυτές της Citigroup βλέπουν πλέον παγκόσμια ανάπτυξη στο 2,1% για φέτος και 2,3% για το 2026, προειδοποιώντας ότι οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις τους είναι «σημαντικά καθοδικοί».
Οι χρηματοδοτήσεις των ΗΠΑ σε ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα
Οι συναντήσεις στην Ουάσινγκτον διεξάγονται καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής περιμένουν περισσότερη σαφήνεια για τη στάση της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ απέναντι στους θεσμούς του Bretton Woods.
Οι ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος μέτοχος τόσο στο ΔΝΤ όσο και στην Παγκόσμια Τράπεζα, δεν έχουν ακόμη διορίσει μόνιμο διευθυντή στα διοικητικά συμβούλια των δύο οργανισμών. Ούτε ο Αμερικανός πρόεδρος ούτε ο υπουργός Οικονομικών Scott Bessent έχουν δώσει σημάδια ότι θέλουν να υλοποιήσουν τη σύσταση του συντηρητικού μανιφέστου Project 2025, που δημοσιεύθηκε το 2023 από το Heritage Foundation, για «τερματισμό» των χρηματοδοτήσεων των ΗΠΑ προς το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει επανεξέταση του ρόλου και της στήριξης των ΗΠΑ στους διεθνείς θεσμούς. Ο Bessent αναμένεται να αναφερθεί στην πολιτική της κυβέρνησης για το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα την Τετάρτη.
Ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί βουλευτές επιδιώκουν μια αλλαγή προσέγγισης απέναντι στους θεσμούς. Ο French Hill, πρόεδρος της Επιτροπής Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών της Βουλής, έχει υποστηρίξει μια «επιστροφή στα βασικά», με το Ταμείο να επικεντρώνεται σε τομείς όπως η μακροοικονομική εποπτεία και να αποφεύγει τη χρηματοδότηση δράσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Τόσο η Georgieva όσο και ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ajay Banga έχουν συναντηθεί με τον Bessent τις τελευταίες εβδομάδες, σύμφωνα με πηγές κοντά τους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών