Αιχμές για τη στάση των ευρωπαίων στην ελληνική κρίση το 2010 από το ΔΝΤ
Στην παραδοχή ότι έγιναν λάθος χειρισμοί στην ελληνική κρίση το 2010 προχώρησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε έκθεσή του στις 9 Απριλίου 2015, η οποία είδε το φως της δημοσιότητας σήμερα, Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2016, σχεδόν 12 μήνες μετά.
Ειδικότερα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι ήταν λάθος η απόφαση να αλλάξει το καταστατικό του, ώστε να μπορέσει να χορηγήσει δάνειο στην Ελλάδα, παρότι το χρέος της χώρας ήταν ξεκάθαρο μη βιώσιμο, ενώ επιρρίπτει ευθύνες και στην ευρωπαϊκή πλευρά, καθώς τονίζει ότι οι όροι δανεισμού ήταν ιδιαιτέρως σκληροί για τη χώρα.
Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, το Ταμείο είχε θεωρήσει πως η μετάδοση της κρίσης σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ήταν πολύ επικίνδυνη και για αυτό προχώρησε σε μία εξαίρεση των κανόνων του, η οποία κατόπιν… εορτής αποδείχτηκε μη ορθή.
Σημειώνεται ότι με αυτή την εξαίρεση το ΔΝΤ κατέστησε δυνατή τη χορήγηση δανείου μεγαλύτερου από ό,τι θα έπρεπε, αποτρέποντας έτσι την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, που όμως ήταν απαραίτητη για να καταστεί αυτό βιώσιμο.
Είχε δημιουργήσει ουσιαστική μια ξεχωριστή κατηγορία χωρών με «μη βιώσιμο χρέος», που «μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους», κάτι που «πληρώνει» σήμερα η Ελλάδα.
Παρά το γεγονός ότι πολλά μέλη του διοικητικού συμβουλίου υποστήριξαν η Ελλάδα πιθανότατα θα χρειαστεί αναδιάρθρωση του χρέους για να εξυγιάνει την οικονομίας της, το προσωπικό του ΔΝΤ υποστήριξε ότι αυτό ενδέχεται να μην είναι απαραίτητο.
Φοβούμενο ότι η αναδιάρθρωση του χρέους θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια οικονομική θύελλα που θα κατάπινε όλη την Ευρωζώνη το ΔΝΤ απέφυγε το θέμα, δημιουργώντας ένα κενό δανεισμού και ενέκρινε μια ιστορικά μεγάλη διάσωση.
Σε αυτό το σημείο το ΔΝΤ αφήνει αιχμές και για την στάση των Ευρωπαίων, καθώς σημειώνει ότι η εξαίρεση αυτή έδωσε χρόνο στην Ευρωζώνη να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης χρέους σε χώρα του ευρώ, εντούτοις, οι αγορές συνέχισαν να αμφισβητούν τις πολιτικές της Ευρωζώνης και τις προοπτικές του ευρώ και έτσι η μετάδοση της ελληνικής κρίσης δεν αποφεύχθηκε, όπως και η αναδιάρθρωση του χρέους…
Μόνο μετά τη δέσμευση του Draghi το 2012 ότι η ΕΚΤ «θα κάνει ό,τι χρειαστεί» άρχισαν να υποχωρούν οι αποδόσεις των κρατικών και τραπεζικών ομολόγων, επισημαίνει το ΔΝΤ, υπογραμμίζοντας ότι η κρίση στη ζώνη του ευρώ απαιτούσε σημαντική παρέμβαση από τις ευρωπαϊκές αρχές, επισημαίνει ακόμα το ΔΝΤ.
Εν τω μεταξύ, οι φορείς άσκησης πολιτικής στην ευρωζώνη αποδέχτηκαν ότι οι όροι χρηματοδότησης της Ελλάδας έπρεπε να βελτιωθούν για να ισχυροποιηθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Η αναδιάρθρωση συμφωνήθηκε τελικά τον Οκτώβριο του 2011 πριν την ολοκλήρωση της πέμπτης και τελευταίας αξιολόγησης του προγράμματος και περιελάμβανε μια σειρά από μέτρα, που καθιστούσαν σαφές πως το πρόβλημα του ελληνικού χρέους ήταν η βιωσιμότητα, αναφέρει το ΔΝΤ χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, προσθέτει στη συνέχεια, παρότι αναγνωρίσθηκε το πρόβλημα του ελληνικού χρέους το μόνο στο οποίο συμφώνησαν οι αρχές ήταν η δέσμευση να υπάρξει στο μέλλον λύση.
Η απόφαση του ΔΝΤ μετά το «μάθημα», εν μέρει, από την ελληνική κρίση
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενέκρινε σήμερα Παρασκευή 29 Ιανουαρίου μία σημαντική μεταρρύθμιση στην πολιτική του για να δανείζει χώρες που ζητούν μεγάλα ποσά χρηματοδότησης.
Οι ευρύτεροι στόχοι της μεταρρύθμισης, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η κατάργηση της «συστημικής εξαίρεσης» που ξεκίνησε να εφαρμόζεται το 2010, στην περίπτωση του δανείου ύψους 30 δισ. δολ. προς την Ελλάδα, είναι να υπάρξει πιο αποτελεσματική διαχείριση των προβλημάτων κρατικού χρέους και να αποφευχθούν μη απαραίτητα κόστη για τη χώρα που βοηθείται, τους δανειστές της και συνολικά το σύστημα.
«Αυτή η τελευταία μεταρρύθμιση στο δανειοδοτικό μας πλαίσιο αποτελεί στην πραγματικότητα μέρος μίας ευρύτερης μεταρρυθμιστικής ατζέντας που στοχεύει στο να επιλύουμε πιο αποτελεσματικά κρίσεις κρατικού χρέους όπου αυτές συμβαίνουν, καθώς και να αποτρέπουμε την εμφάνισή τους», σημειώνει ο Γενικός Σύμβουλος του ΔΝΤ, Sean Hagan.
«Η μεταρρύθμιση είναι προσεκτικά σχεδιασμένη ώστε να διατηρήσει την ικανότητα του Ταμείου να συνεχίσει να παράσχει οικονομική βοήθεια προς τα μέλη του, προκειμένου να επιλύουν τα προβλήματα χρηματοδότησής τους, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων μετάδοσης μία κρίσης», σημείωσε ο αναπληρωτής Διευθυντής στο τμήμα Στρατηγικής, Πολιτικής και Αξιολογήσεων του ΔΝΤ, Hugh Bredenkamp.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι παρά την κατάργηση του κανόνα «συστημικής εξαίρεσης», στις αλλαγές προβλέπεται ότι το Ταμείο θα εξακολουθήσει να μπορεί να χορηγεί μεγάλα δάνεια σε χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, ακόμη και αν δεν είναι βέβαιο ότι έχουν την δυνατότητα να τα αποπληρώσουν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του ΔΝΤ, παραμένει ανοιχτό το «παράθυρο» για μεγάλα δάνεια, αλλά τροποποιούνται οι κανόνες για τέτοιου είδους διασώσεις.
Η χορήγηση τέτοιων δανείων θα επιτρέπεται εάν η χώρα έχει δυνατότητα χρηματοδότησης από άλλες πηγές με όρους που θα επιτρέπουν την σταδιακή βελτίωση της δημοσιονομικής της κατάστασης.
Κάτι τέτοιο μπορεί να προϋποθέτει μια αναδιάταξη (reprofiling) του χρέους, με επιμήκυνση των ωριμάνσεων ή μέσω άλλων μέτρων, αλλά όχι μέσω μιας αναδιάρθρωσης.
Παράλληλα, οι κανόνες εκτιμάται ότι παρέχουν καλύτερη προστασία στο ίδιο το Ταμείο και τα κεφάλαια που έχει δανείσει προς τις χώρες που χρειάζονται τη βοήθειά του.
Η νέα πολιτική του ΔΝΤ δεν ορίζει ότι θα εφαρμόζεται αυτόματα το reprofiling αν το χρέος βρίσκεται στη νέα «γκρίζα ζώνη» που ορίζουν οι κανόνες του (δηλαδή αν το χρέος της χώρας δεν είναι ούτε «βιώσιμο με υψηλές πιθανότητες», ούτε «μη βιώσιμο»).
Όπως σημειώνεται, οι αλλαγές δίνουν τη δυνατότητα στο ΔΝΤ να συνεχίσει να διαχειρίζεται κρίσεις χρέους όπως αυτής της Ελλάδας.
Ειδικότερα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι ήταν λάθος η απόφαση να αλλάξει το καταστατικό του, ώστε να μπορέσει να χορηγήσει δάνειο στην Ελλάδα, παρότι το χρέος της χώρας ήταν ξεκάθαρο μη βιώσιμο, ενώ επιρρίπτει ευθύνες και στην ευρωπαϊκή πλευρά, καθώς τονίζει ότι οι όροι δανεισμού ήταν ιδιαιτέρως σκληροί για τη χώρα.
Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, το Ταμείο είχε θεωρήσει πως η μετάδοση της κρίσης σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ήταν πολύ επικίνδυνη και για αυτό προχώρησε σε μία εξαίρεση των κανόνων του, η οποία κατόπιν… εορτής αποδείχτηκε μη ορθή.
Σημειώνεται ότι με αυτή την εξαίρεση το ΔΝΤ κατέστησε δυνατή τη χορήγηση δανείου μεγαλύτερου από ό,τι θα έπρεπε, αποτρέποντας έτσι την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, που όμως ήταν απαραίτητη για να καταστεί αυτό βιώσιμο.
Είχε δημιουργήσει ουσιαστική μια ξεχωριστή κατηγορία χωρών με «μη βιώσιμο χρέος», που «μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους», κάτι που «πληρώνει» σήμερα η Ελλάδα.
Παρά το γεγονός ότι πολλά μέλη του διοικητικού συμβουλίου υποστήριξαν η Ελλάδα πιθανότατα θα χρειαστεί αναδιάρθρωση του χρέους για να εξυγιάνει την οικονομίας της, το προσωπικό του ΔΝΤ υποστήριξε ότι αυτό ενδέχεται να μην είναι απαραίτητο.
Φοβούμενο ότι η αναδιάρθρωση του χρέους θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια οικονομική θύελλα που θα κατάπινε όλη την Ευρωζώνη το ΔΝΤ απέφυγε το θέμα, δημιουργώντας ένα κενό δανεισμού και ενέκρινε μια ιστορικά μεγάλη διάσωση.
Σε αυτό το σημείο το ΔΝΤ αφήνει αιχμές και για την στάση των Ευρωπαίων, καθώς σημειώνει ότι η εξαίρεση αυτή έδωσε χρόνο στην Ευρωζώνη να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης χρέους σε χώρα του ευρώ, εντούτοις, οι αγορές συνέχισαν να αμφισβητούν τις πολιτικές της Ευρωζώνης και τις προοπτικές του ευρώ και έτσι η μετάδοση της ελληνικής κρίσης δεν αποφεύχθηκε, όπως και η αναδιάρθρωση του χρέους…
Μόνο μετά τη δέσμευση του Draghi το 2012 ότι η ΕΚΤ «θα κάνει ό,τι χρειαστεί» άρχισαν να υποχωρούν οι αποδόσεις των κρατικών και τραπεζικών ομολόγων, επισημαίνει το ΔΝΤ, υπογραμμίζοντας ότι η κρίση στη ζώνη του ευρώ απαιτούσε σημαντική παρέμβαση από τις ευρωπαϊκές αρχές, επισημαίνει ακόμα το ΔΝΤ.
Εν τω μεταξύ, οι φορείς άσκησης πολιτικής στην ευρωζώνη αποδέχτηκαν ότι οι όροι χρηματοδότησης της Ελλάδας έπρεπε να βελτιωθούν για να ισχυροποιηθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Η αναδιάρθρωση συμφωνήθηκε τελικά τον Οκτώβριο του 2011 πριν την ολοκλήρωση της πέμπτης και τελευταίας αξιολόγησης του προγράμματος και περιελάμβανε μια σειρά από μέτρα, που καθιστούσαν σαφές πως το πρόβλημα του ελληνικού χρέους ήταν η βιωσιμότητα, αναφέρει το ΔΝΤ χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, προσθέτει στη συνέχεια, παρότι αναγνωρίσθηκε το πρόβλημα του ελληνικού χρέους το μόνο στο οποίο συμφώνησαν οι αρχές ήταν η δέσμευση να υπάρξει στο μέλλον λύση.
Η απόφαση του ΔΝΤ μετά το «μάθημα», εν μέρει, από την ελληνική κρίση
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενέκρινε σήμερα Παρασκευή 29 Ιανουαρίου μία σημαντική μεταρρύθμιση στην πολιτική του για να δανείζει χώρες που ζητούν μεγάλα ποσά χρηματοδότησης.
Οι ευρύτεροι στόχοι της μεταρρύθμισης, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η κατάργηση της «συστημικής εξαίρεσης» που ξεκίνησε να εφαρμόζεται το 2010, στην περίπτωση του δανείου ύψους 30 δισ. δολ. προς την Ελλάδα, είναι να υπάρξει πιο αποτελεσματική διαχείριση των προβλημάτων κρατικού χρέους και να αποφευχθούν μη απαραίτητα κόστη για τη χώρα που βοηθείται, τους δανειστές της και συνολικά το σύστημα.
«Αυτή η τελευταία μεταρρύθμιση στο δανειοδοτικό μας πλαίσιο αποτελεί στην πραγματικότητα μέρος μίας ευρύτερης μεταρρυθμιστικής ατζέντας που στοχεύει στο να επιλύουμε πιο αποτελεσματικά κρίσεις κρατικού χρέους όπου αυτές συμβαίνουν, καθώς και να αποτρέπουμε την εμφάνισή τους», σημειώνει ο Γενικός Σύμβουλος του ΔΝΤ, Sean Hagan.
«Η μεταρρύθμιση είναι προσεκτικά σχεδιασμένη ώστε να διατηρήσει την ικανότητα του Ταμείου να συνεχίσει να παράσχει οικονομική βοήθεια προς τα μέλη του, προκειμένου να επιλύουν τα προβλήματα χρηματοδότησής τους, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων μετάδοσης μία κρίσης», σημείωσε ο αναπληρωτής Διευθυντής στο τμήμα Στρατηγικής, Πολιτικής και Αξιολογήσεων του ΔΝΤ, Hugh Bredenkamp.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι παρά την κατάργηση του κανόνα «συστημικής εξαίρεσης», στις αλλαγές προβλέπεται ότι το Ταμείο θα εξακολουθήσει να μπορεί να χορηγεί μεγάλα δάνεια σε χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, ακόμη και αν δεν είναι βέβαιο ότι έχουν την δυνατότητα να τα αποπληρώσουν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του ΔΝΤ, παραμένει ανοιχτό το «παράθυρο» για μεγάλα δάνεια, αλλά τροποποιούνται οι κανόνες για τέτοιου είδους διασώσεις.
Η χορήγηση τέτοιων δανείων θα επιτρέπεται εάν η χώρα έχει δυνατότητα χρηματοδότησης από άλλες πηγές με όρους που θα επιτρέπουν την σταδιακή βελτίωση της δημοσιονομικής της κατάστασης.
Κάτι τέτοιο μπορεί να προϋποθέτει μια αναδιάταξη (reprofiling) του χρέους, με επιμήκυνση των ωριμάνσεων ή μέσω άλλων μέτρων, αλλά όχι μέσω μιας αναδιάρθρωσης.
Παράλληλα, οι κανόνες εκτιμάται ότι παρέχουν καλύτερη προστασία στο ίδιο το Ταμείο και τα κεφάλαια που έχει δανείσει προς τις χώρες που χρειάζονται τη βοήθειά του.
Η νέα πολιτική του ΔΝΤ δεν ορίζει ότι θα εφαρμόζεται αυτόματα το reprofiling αν το χρέος βρίσκεται στη νέα «γκρίζα ζώνη» που ορίζουν οι κανόνες του (δηλαδή αν το χρέος της χώρας δεν είναι ούτε «βιώσιμο με υψηλές πιθανότητες», ούτε «μη βιώσιμο»).
Όπως σημειώνεται, οι αλλαγές δίνουν τη δυνατότητα στο ΔΝΤ να συνεχίσει να διαχειρίζεται κρίσεις χρέους όπως αυτής της Ελλάδας.
Σχόλια αναγνωστών