Τα έργα που θα ενταχθούν στο «εθνικό σχέδιο ανάκαμψης
Πολλά τα θολά σημεία και ακόμη περισσότερες οι «παγίδες» τις οποίες κρύβει το σχέδιο της συμφωνίας των 27 ηγετών για το περιβόητο Ταμείο Ανάκαμψης μέσω του οποίου οι οικονομίες της ευρωζώνης μπορούν να λάβουν 390 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ σε δάνεια (750 δισ. ευρώ συνολικά) για να καλύψουν και τις ζημιές από τον κορωνοϊό.
Το κακό βέβαια είναι ότι τα χρήματα θα αρχίσουν να εκταμιεύονται από το καλοκαίρι 2021 μολονότι η πανδημική κρίση βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε πλήρη εξέλιξη.
Συμφωνήθηκε ωστόσο να υπάρχει ρήτρα αναδρομικότητας όσον αφορά στα κονδύλια που δαπανήθηκαν από τις κυβερνήσεις για την αναχαίτιση των κραδασμών από την κρίση.
Μέχρι να φθάσουν τα λεφτά στην Αθήνα, η χώρα θα πρέπει να «τρώει» από τα «έτοιμα» ροκανίζοντας τα ταμειακά διαθέσιμα από τη στιγμή που δεν υπάρχει κάποιο άλλο ασφαλές καταφύγιο στον ορίζοντα.
Το ύψος των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να παρέμεινε σταθερό για την Ελλάδα στα 32 δισ. ευρώ, πλην όμως έχει χειρότερη αναλογία επιχορηγήσεων - δανείων σε σχέση με την αρχική πρόταση που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο.
Ενώ με βάση την πρώτη κατανομή των χρημάτων τα 22,5 δισ. ευρώ αφορούσαν σε επιχορηγήσεις και τα υπόλοιπα 9,5 δισ. ευρώ σε δάνεια, η κυβέρνηση επέστρεψε από τις Βρυξέλλες έχοντας τελικά στις βαλίτσες της μόλις 19,5 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και 12,5 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Παρά το «κούρεμα» στις επιχορηγήσεις και την αύξηση των δανείων κατά 3 δισ. ευρώ, στο οικονομικό επιτελείο εκφράζουν τη πλήρη ικανοποίηση τους για το πακέτο των αποφάσεων της Συνόδου αν και οι όροι, οι διαδικασίες εκταμίευσης των πόρων τα κρίσιμα έτη 2021 - 2023 καθώς και ο τρόπος και το χρόνο αποπληρωμής των ομολόγων που θα εκδώσει η Ε.Ε. για την άντληση των κεφαλαίων θα ξεκαθαρίσουν από το Φθινόπωρο.
Μόνο το γεγονός ότι η διαδικασία διάθεσης των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα τελεί υπό την πολιτική εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και όχι ενός οργάνου, όπως ο ESM ή ο EFSF των ελληνικών μνημονίων, μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα.
Η αντίρρηση ενός μόνο κράτους-μέλους φθάνει για να μπλοκάρει την απόφαση εκταμίευσης των χρημάτων.
Εξάλλου, οι πόροι του Ταμείου θα είναι συνδεδεμένοι με συγκεκριμένα ορόσημα και στόχους για μεταρρυθμίσεις και σύμφωνα με τον σχέδιο ς που κρύβει τον… διάβολο στις λεπτομέρειες της Απόφασης για την έγκριση των αιτήσεων εκταμίευσης η Επιτροπή θα ζητάει τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής, συμβουλευτικού οργάνου που αποτελείται από ανώτατα στελέχη των κρατών, των εθνικών κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Ευρ. Επιτροπής.
Η Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή αποφασίζει με συναίνεση.
Ωστόσο, εκεί ακριβώς μπορεί να συμβεί το… ατύχημα και να υπάρξουν ενστάσεις και αντιρρήσεις από ένα κράτος – μέλος ή και περισσότερα για το αν πράγματι έχουν εκπληρωθεί οι σχετικές δεσμεύσεις.
Θα ακολουθεί ο γνωστός «αστερίσκος» των Ευρωπαίων στην αίτηση εκταμίευσης, δηλαδή της μερικής εκπλήρωσης των οροσήμων και των στόχων και το θέμα θα παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτή θα είναι η διαδικασία εκταμίευσης των χρημάτων και η οποία φαίνεται να είναι ιδιαίτερα περίπλοκη.
Η Ελλάδα που φέτος απειλείται με βαθειά ύφεση (από - 8% έως -10% με βάση το δυσμενές σενάριο) θα πρέπει να αποδυθεί σε ένα αγώνα δρόμου προκειμένου μέχρι τον Οκτώβριο να έχει έτοιμο το «εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας», με συγκεκριμένους μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους για τη διετία 2021-2022, προκειμένου να σταλεί στην Κομισιόν.
Επισημαίνεται ότι όλα τα σχέδια θα επανεξεταστούν και θα προσαρμοστούν το 2022, με βάση την τελική κατανομή των κονδυλίων για το 2023.
Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι η ταχύτητα απορρόφησης ειδικά των κεφαλαίων των 20 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και η έγκαιρη αξιοποίηση τους ώστε να αποφευχθούν διαχειριστικές παθογένειες του παρελθόντος που «κόστισαν ακριβά» στην Ελλάδα. Αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι το ευρωπαϊκό πακέτο μπορεί να δώσει μία ώθηση 2% - 2,2% ετησίως στο ΑΕΠ και να προσφέρουν μια «χρυσή» ευκαιρία για δυναμική επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Μεταξύ των έργων που εξετάζεται να συμπεριληφθούν στο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης είναι:
*Η δημιουργία της πρώτης μονάδας παραγωγής υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία σε συνδυασμό με την απολιγνιτοποίηση της περιοχής,
*Η ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης,
* Ένα νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» αλλά και αντίστοιχα προγράμματα για τα βιομηχανικά και εταιρικά κτίρια,
*Η διαχείριση των αποβλήτων σε διάφορες περιφέρειες της χώρας,
* Έργα βιοαερίου,
* Η ανάπτυξη της Καινοτομίας,
* Η εγκατάσταση σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων,
* Η επέκταση της ψηφιακής εκπαίδευσης και σειρά άλλων δράσεων για την κυκλική οικονομία.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ειδικό σχέδιο θα αναπτυχθεί για την βιομηχανία, την ενέργεια και την αδειοδότηση μεγάλων επενδύσεων.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Το κακό βέβαια είναι ότι τα χρήματα θα αρχίσουν να εκταμιεύονται από το καλοκαίρι 2021 μολονότι η πανδημική κρίση βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε πλήρη εξέλιξη.
Συμφωνήθηκε ωστόσο να υπάρχει ρήτρα αναδρομικότητας όσον αφορά στα κονδύλια που δαπανήθηκαν από τις κυβερνήσεις για την αναχαίτιση των κραδασμών από την κρίση.
Μέχρι να φθάσουν τα λεφτά στην Αθήνα, η χώρα θα πρέπει να «τρώει» από τα «έτοιμα» ροκανίζοντας τα ταμειακά διαθέσιμα από τη στιγμή που δεν υπάρχει κάποιο άλλο ασφαλές καταφύγιο στον ορίζοντα.
Το ύψος των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να παρέμεινε σταθερό για την Ελλάδα στα 32 δισ. ευρώ, πλην όμως έχει χειρότερη αναλογία επιχορηγήσεων - δανείων σε σχέση με την αρχική πρόταση που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο.
Ενώ με βάση την πρώτη κατανομή των χρημάτων τα 22,5 δισ. ευρώ αφορούσαν σε επιχορηγήσεις και τα υπόλοιπα 9,5 δισ. ευρώ σε δάνεια, η κυβέρνηση επέστρεψε από τις Βρυξέλλες έχοντας τελικά στις βαλίτσες της μόλις 19,5 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και 12,5 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Παρά το «κούρεμα» στις επιχορηγήσεις και την αύξηση των δανείων κατά 3 δισ. ευρώ, στο οικονομικό επιτελείο εκφράζουν τη πλήρη ικανοποίηση τους για το πακέτο των αποφάσεων της Συνόδου αν και οι όροι, οι διαδικασίες εκταμίευσης των πόρων τα κρίσιμα έτη 2021 - 2023 καθώς και ο τρόπος και το χρόνο αποπληρωμής των ομολόγων που θα εκδώσει η Ε.Ε. για την άντληση των κεφαλαίων θα ξεκαθαρίσουν από το Φθινόπωρο.
Μόνο το γεγονός ότι η διαδικασία διάθεσης των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα τελεί υπό την πολιτική εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και όχι ενός οργάνου, όπως ο ESM ή ο EFSF των ελληνικών μνημονίων, μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα.
Η αντίρρηση ενός μόνο κράτους-μέλους φθάνει για να μπλοκάρει την απόφαση εκταμίευσης των χρημάτων.
Εξάλλου, οι πόροι του Ταμείου θα είναι συνδεδεμένοι με συγκεκριμένα ορόσημα και στόχους για μεταρρυθμίσεις και σύμφωνα με τον σχέδιο ς που κρύβει τον… διάβολο στις λεπτομέρειες της Απόφασης για την έγκριση των αιτήσεων εκταμίευσης η Επιτροπή θα ζητάει τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής, συμβουλευτικού οργάνου που αποτελείται από ανώτατα στελέχη των κρατών, των εθνικών κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Ευρ. Επιτροπής.
Η Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή αποφασίζει με συναίνεση.
Ωστόσο, εκεί ακριβώς μπορεί να συμβεί το… ατύχημα και να υπάρξουν ενστάσεις και αντιρρήσεις από ένα κράτος – μέλος ή και περισσότερα για το αν πράγματι έχουν εκπληρωθεί οι σχετικές δεσμεύσεις.
Θα ακολουθεί ο γνωστός «αστερίσκος» των Ευρωπαίων στην αίτηση εκταμίευσης, δηλαδή της μερικής εκπλήρωσης των οροσήμων και των στόχων και το θέμα θα παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτή θα είναι η διαδικασία εκταμίευσης των χρημάτων και η οποία φαίνεται να είναι ιδιαίτερα περίπλοκη.
Η Ελλάδα που φέτος απειλείται με βαθειά ύφεση (από - 8% έως -10% με βάση το δυσμενές σενάριο) θα πρέπει να αποδυθεί σε ένα αγώνα δρόμου προκειμένου μέχρι τον Οκτώβριο να έχει έτοιμο το «εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας», με συγκεκριμένους μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους για τη διετία 2021-2022, προκειμένου να σταλεί στην Κομισιόν.
Επισημαίνεται ότι όλα τα σχέδια θα επανεξεταστούν και θα προσαρμοστούν το 2022, με βάση την τελική κατανομή των κονδυλίων για το 2023.
Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι η ταχύτητα απορρόφησης ειδικά των κεφαλαίων των 20 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και η έγκαιρη αξιοποίηση τους ώστε να αποφευχθούν διαχειριστικές παθογένειες του παρελθόντος που «κόστισαν ακριβά» στην Ελλάδα. Αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι το ευρωπαϊκό πακέτο μπορεί να δώσει μία ώθηση 2% - 2,2% ετησίως στο ΑΕΠ και να προσφέρουν μια «χρυσή» ευκαιρία για δυναμική επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Μεταξύ των έργων που εξετάζεται να συμπεριληφθούν στο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης είναι:
*Η δημιουργία της πρώτης μονάδας παραγωγής υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία σε συνδυασμό με την απολιγνιτοποίηση της περιοχής,
*Η ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης,
* Ένα νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» αλλά και αντίστοιχα προγράμματα για τα βιομηχανικά και εταιρικά κτίρια,
*Η διαχείριση των αποβλήτων σε διάφορες περιφέρειες της χώρας,
* Έργα βιοαερίου,
* Η ανάπτυξη της Καινοτομίας,
* Η εγκατάσταση σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων,
* Η επέκταση της ψηφιακής εκπαίδευσης και σειρά άλλων δράσεων για την κυκλική οικονομία.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ειδικό σχέδιο θα αναπτυχθεί για την βιομηχανία, την ενέργεια και την αδειοδότηση μεγάλων επενδύσεων.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών